blog | werkgroep caraïbische letteren

Racistisch Sinterklaasfeest nu ook vanuit Amerika onder vuur

Quinsy Gario werd gearresteerd
omdat hij tegen ‘Zwarte Piet’ demonstreerde/YouTube
In de dagen voor Kerst wordt Nederland lelijk te kijk gezet op invloedrijke, Amerikaanse opiniesites. Het verwijt is dat onze ‘alternatieve Kerstman’ zich niet laat helpen door elfjes, maar slaven drijft. Kritiek op het volksfeest zouden wij niet dulden. Al helemaal niet nu Geert Wilders geldt als Witte Goedheiligman. Steen des aanstoots is de hardhandige arrestatie van de uit Curaçao afkomstige Nederlander Quinsy Gario, een 27-jarige dichter en student die met de leus ‘Zwarte Piet is racisme‘ demonstreerde bij de intocht van Sinterklaas in Dordrecht.

Nederlanders vertellen fabeltjes over Zwarte Piet
Namens het Caribische eiland reageerde Sheldry Osepa, de politiek vertegenwoordiger, destijds geschokt: “Een klap in het ongeschminkte gezicht van de zwarte kunstenaars.” In Nederland kwam het debat heftiger dan ooit los. Na 5 december gingen de media weer over tot de orde van de dag.

Jessica Olien schrijft voor The Washington Post

Zo niet Jessica Olien, een Amerikaanse journaliste die schrijft voor Slate.com, een opiniesite van The Washington Post. Ze brengt onze ‘racistische kersttraditie’ in verband met het koloniale verleden en de harde integratiepolitiek van gedoogpartner PVV. De arrestatie van Gario is geen incident, weet ze. “In 2008 organiseerden Petra Bauer en Annette Krauss een mars, als onderdeel van een tentoonstelling over de betekenis van Zwarte Piet. De kunstenaars werden met de dood bedreigd en het Van Abbemuseum in Eindhoven gelastte de mars af. Omdat ze allochtoon waren, zo werd Bauer en Krauss verteld, hadden ze geen recht om zich te storen aan Zwarte Piet. Het schokte de kunstenaars dat veel mensen zelfs niet bereid waren om over de kwestie te spreken. ‘Wilders wilde de subsidie aan het museum stoppen’, zei Bauer.”

Olien verblijft al een tijdje in Nederland en heeft dezelfde ervaring met Nederlanders. “Als je het onderwerp aansnijdt, leidt dit vaak tot woede en frustratie. Liberaal denkende volwassen vervallen zelfs in het argument dat Zwarte Piet van oorsprong helemaal niet zwart is. Hij is zwart omdat hij door de schoorsteen komt, zeggen ze dan. Maar waarom heeft hij dan geen vuile kleren aan?”

In het xenofobe Nederland is Sinterklaas populairder dan ooit
Zwarte Piet is net zo Nederlands als het woord ‘allochtoon’, meent Olien – een begrip waarmee we volgens haar mensen van buitenlandse komaf uitsluiten. “Deze buitenstaanders worden door Wilders en anderen beschuldigd van het teren op Nederlandse reserves en sociale voorzieningen.” In dit xenofobe sfeertje zouden Nederlanders het Sinterklaasfeest, waarin Zwarte Piet als dom en onhandig wordt weggezet, meer dan ooit koesteren.

Het is overigens niet de eerste keer dat Jessica Olien Nederlanders op de korrel neemt. Eerder kritiseerde ze het arbeidsethos van de Nederlandse vrouw. Terwijl haar Amerikaanse vriendinnen ambitieus en werklustig zijn, kiezen Nederlandse vrouwen volgens haar liever voor een leven achter het aanrecht. “Nederlandse vrouwen werken halve dagen, gaan om twee uur theeleuten en hebben medelijden met hun mannelijke collega’s die de hele dag op kantoor vastzitten.” Het moet wat Olien betreft daarom maar eens afgelopen zijn met het fabeltje dat Nederlandse vrouwen progressief zijn. “Lui en gemakzuchtig”, is volgens haar een betere kwalificatie.

Op TheRoot.com trok Latoya Peterson, een Afro-Amerikaanse journaliste die onder meer schrijft voor The Guardian, van leer tegen het Nederlandse Sinterklaasfeest. “Is Zwarte Piet niet slechts het symbool van de uitblijvende raciale verzoening in Nederland?”, vraagt ze zich af. “Misschien, dat proces is namelijk een kwestie van lange adem. Toch klinkt de laatste jaren de roep om hervorming van het feest steeds luider. In 2007 kreeg Piet meer kleuren in plaats van alleen zwart.”

Maar dat was beduidend minder populair dan de huidige, omstreden reïncarnatie, vervolgt ze. “In 2011 schminkten Nederlandse burgers hun gezichten weer zwart, deden een krullende pruik op, gingen ermee de straat op en behielden zo hun racistische Kersttraditie.” Een gewoonte die volgens Peterson niet te verenigen is met het culturele superioriteitsgevoel dat Nederlanders etaleren.

[NRC Handelsblad, Steven de Jong, 18.12.2011]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter