Antiracisten, stop eens met die Holocaustvergelijking
door Sebastien Valkenberg
Afgelopen weekend was het weer zover. In Amsterdam werd gisteren de Kristallnacht van 9 november 1938 herdacht. Nou ja, herdacht? Als het Platform Stop Racisme en Uitsluiting bij elkaar komt heeft dat doorgaans het karakter van een politieke manifestatie. Tijdens de Kristallnacht sloegen nazi’s in Duitsland zo’n 7.500 winkels en bedrijven van Joden kort en klein en staken ze tussen de 1.000 tot 2.000 synagogen in brand. Ik zeg het er maar bij, want op de website van het Platform spelen de Joodse slachtoffers slechts een bijrol.
De echte missie is om hedendaagse vreemdelingenhaat, xenofobe partijen en racisme in het algemeen aan de kaak stellen. Vooral de locatie is pikant. Of misschien is ‘obsceen’ een beter woord. De bijeenkomst vindt plaats bij het Monument Joods Verzet 1940-45, naast het Amsterdamse stadhuis. De suggestie is dat het lot van tegenwoordige minderheden vergelijkbaar is met dat van de Joodse slachtoffers van weleer.
Een topzware vergelijking. Maar hier wreekt zich dan ook het grootste trauma van de recente geschiedenis: de Tweede Wereldoorlog. De erfenis hiervan laat zich in drie woorden samenvatten. Dat. Nooit. Meer. Iets hoeft maar te zwemen naar discriminatie of antiracisten schermen met de Holocaust. Ze horen de treinen naar het oosten bij wijze van spreken al op stoom gebracht worden.
Behalve grotesk is de suggestie pervers. Hedendaagse antiracisten duwen minderheden net iets te gretig in de rol van ‘Jood’. Ondertussen zien ze over het hoofd dat diezelfde minderheden er vaak stevige anti-Joodse sentimenten op na, daartoe dikwijls aangespoord vanuit hun islamitische geloof.
Een paar jaar terug vatte de Franse filosoof Alain Finkielkraut deze paradox in één zin samen: „Het hedendaagse antisemitisme is er, omdát we ons de les van Auschwitz ter harte hebben genomen.” Het is een scherpe observatie, die ook op de Nederlandse situatie van toepassing is. Elk jaar presteert het Platform Stop Racisme en Uitsluiting het weer. Luidruchtig waarschuwen tegen herhaling van 9 november 1938, maar zich ondertussen engageren met types waaromheen de geur van antisemitisme maar niet wil wegtrekken.
Ook deze keer lukte het weer een dubieuze spreker te vinden: Haneen Zoabi. Deze Israëlisch-Arabische parlementariër riep onlangs op om het Palestijnse geweld te laten escaleren tot een „echte Intifada” tegen Israël. Deze geweldsverheerlijking vormt echter geen obstakel voor het Platform, maar een aanbeveling. Zo komt het „het racisme in Israël” tenminste ter sprake.
Denk niet dat dit een eenmalige zeperd is. Een van de groepen die het Platform ondersteunen, is Nederland Bekent Kleur. In het verleden zag NBK er geen been in om rapper Appa uitnodigen als spreker. Inderdaad, dezelfde Appa die vorig jaar tijdens een Gaza-demonstratie tekeerging tegen de „zionistische honden die zijn Facebook-pagina offline hadden gegooid”.
Zeg mij wie je vrienden zijn en ik zal zeggen wie jij bent. Kan iemand NBK herinneren aan dit gezegde? Na de Facebook-klacht ging Appa pas echt in overdrive. De zionisten, wist hij zeker, gaan de strijd verliezen. „Wij zijn het verzet zoals Hamas het verzet is. Hamas is geen terroristische organisatie.”
O ja? Hoe moeten we deze regels uit haar Handvest (artikel zeven) dan duiden? Hamas wil de belofte van Allah ten uitvoer brengen. „De dag des oordeels zal niet komen, totdat de joden zich achter rotsen en bomen verstoppen, die zullen zeggen: ‘O moslims, o Abdullah, achter mij zit een jood, kom hier en dood hem’.”
Ineens begrijp je een stuk beter waarom er momenteel een petitie rondgaat van Joden die zich verzetten de Kristallnachtherdenking Ze vinden dat het monument misbruikt wordt door de bijeenkomst van Platform Stop Racisme en Uitsluiting. Gelijk hebben ze.
Grote boosdoener is de ‘Dat nooit weer ’-reflex. Die maakt dat antiracisten altijd weer de parallel met de Tweede Wereldoorlog zoeken. Ondertussen raken cruciale verschillen uit beeld. Morele verblinding is het gevolg . De slachtoffers van 1938 worden op één lijn gesteld met groepen die maken dat hun scholen en synagoges anno 2015 beveiligd moeten worden
Sebastien Valkenberg in NRCHandelsblad, 9 november 2015; neem een abonnement.