Indrukwekkend boek over Vedische dharma
door Roy Khemradj
Vandaag verschijnt ter gelegenheid van zijn 65e verjaardag een boek over de Vedische dharma geschreven door professor Chan Choenni. Het is een handboek voor moraal, karma, mantra’s, rituelen en bhajans. De publicatie is indrukwekkend vanwege de vierhonderd pagina’s aan overzichtelijk opgebouwde thematische hoofdstukken en de makkelijk te lezen uitleg over het onderwerp. Als katholiek opgevoede Hindostaan heb ik eindelijk een boek in handen waarin ik op een aangename manier mijn kennis kan verrijken over de Ramayana, de Mahabharata en de Bhagwad Gita. Ook wordt mij uitgelegd dat er negen soorten bhajans bestaan, spirituele liederen, en ook wat ze betekenen.
Volgens de auteur is er een trend ontstaan van individuele beleving van het geloof waarbij Hindoejongeren die naar spiritualiteit zoeken, selectief shoppen binnen de vele vormen van religiebeleving in het Hindoeïsme. Anderen zoeken juist verdieping in de rituelen en er zijn jongeren die in stand houden wat ze van hun ouders hebben geleerd. Nu maakt het voor een boek over de Vedische dharma wel uit, – tenminste dat denk ik – tot welke religieuze stroming de lezer behoort; de Sanatan Dharma of de Arya Samaj, de twee hoofdstromingen binnen het Hindoeïsme. Het is immers de Vedische dharma waarop de leer van Swami Dayanand gestoeld is, de grondlegger van de vrijzinnige op emancipatie, kennisvergaring en ontwikkeling gerichte Arya Samaj-stroming. Het boek gaat echter niet over de Arya Samaj, stelt Chan Choenni nadrukkelijk in zijn inleiding.
Priesterfamilie
Leven volgens de principes van de Vedische dharma is de auteur met de paplepel ingegoten. Zijn vader, pandit Ramkisoor, had namelijk met buurtgenoten begin jaren zestig een Hindischool annex tempel gebouwd op zijn erf in Paramaribo-Zuid. Choenni: “Ik heb dan ook geprofiteerd van een opvoeding, waarin vooral moraal en kennisvergaring centraal stonden. Als kleine jongen was ik echter al kritisch. Ik had vaak commentaar op de hoogdravende teksten en de geringe praktische bruikbaarheid. Mijn grootvader van vaderskant, Mahashay – nobele heer – Soekdew Choenni zei altijd dat deugden en goed gedrag belangrijker zijn dan het uitvoeren van allerlei rituelen. Ik heb zijn adviezen ter harte genomen.”
In zijn inleiding schrijft de auteur verder: “Veel Hindoegeleerden of pandits houden ervan om hun geleerdheid te etaleren en om zodoende gezag te verwerven; en soms ook gelovigen financieel van hen afhankelijk te maken. Mijn ambitie is echter niet geleerdheid te etaleren maar vooral relevante kennis zo toegankelijk mogelijk te maken en te verspreiden. Er werd herhaaldelijk bij mij op aangedrongen dat ik als oudste zoon van een intellectuele pandit een bijdrage moest leveren aan de verspreiding van de Vedische dharma. Mijn ouders hebben in mij geïnvesteerd en mijn grootouders beschouwden mij als een ‘wijs kind’ en gaven mij daarom extra aandacht. Met dit handboek los ik als het ware mijn ‘schuld’ aan mijn ouders en grootouders in.”
Onderwerpen van het handboek
De Vedische Dharma – handboek voor moraal, karma, mantra’s rituelen en bhajans – bestaat uit twee delen. Het eerste deel van het boek bestaat uit tien hoofdstukken en begint natuurlijk met uitleg over ontstaan en ontwikkeling van de Vedische dharma en de Vedische visie op God. Vervolgens komen onderwerpen langs als, dharma en de gedragsregels, inzichten over humaniteit en mensenrechten, bestuur en leiderschap, rituelen en riten die horen bij de Vedische dharma en zelfs actuele thema’s als ‘onderlinge communicatie en wederzijds begrip’ en ‘zorgvuldig beheer van de natuur’ worden in aparte hoofdstukken beschreven.
Deel twee van het handboek telt ook tien hoofdstukken en is interessanter dan de voorgaande ‘theorie’ in het eerste deel. Vooral voor degenen die het Hindoeïsme of Vedische dharma nauwelijks kennen heeft Chan Choenni een handleiding samengesteld. Hij beschrijft de kern en de verspreiding van het Hindoeïsme en Hindoes en sluit aan met relevante informatie over het belangrijkste ritueel, de havan en de puja. Verderop lees ik over de twee belangrijke epen van het Hindoeïsme, namelijk de Ramayana en de Mahabharata.
In het laatste hoofdstuk van dit tweede deel zijn belangrijke spirituele liederen en gezangen opgenomen, de zogeheten bhajans die bij verschillende gelegenheden worden gezongen of gereciteerd. Dit hoofdstuk is zoals ik in de inleiding schreef een welkome verrijking van kennis over deze liederen, ook vanwege de Nederlandse vertaling van de betekenis. Wie zoals ik het Hindi niet machtig is krijgt een beeld van waarover het lied gaat.
Seva
Met dit prachtige boek heeft de emeritus-hoogleraar, komende uit een priesterfamilie en opgevoed volgens de normen en waarden van de Vedische leer, niet alleen dank betuigd aan zijn ouders voor alles wat ze hem in het leven gegeven hebben, maar hij heeft nu ook zijn ‘seva’ vervult; de Surinaamse gemeenschap een onbaatzuchtige dienst bewijzen. Dat dit boek ter gelegenheid van zijn 65e verjaardag verschijnt betekent dat professor Chan Choenni nu eindelijk gaat genieten van een welverdiend pensioen. Zeker ook na zijn formidabele prestatie om als bijzonder hoogleraar verbonden aan de diaspora leerstoel Lalla Rookh (2010-2015) vier eveneens indrukwekkende boeken te schrijven – bij elkaar ruim 3000 pagina’s – over de geschiedenis van onze Surinaamse Hindostaanse immigratie. Niets is minder waar. Hoewel de auteur zegt nu meer aandacht te zullen gaan besteden aan zijn gezin, weten insiders zoals ik dat hij al geruime tijd werkt aan een boek over de ontwikkeling van de Creoolse gemeenschap in Suriname na de afschaffing van de slavernij in juli 1863. Ik weet zeker dat Chan Choenni – ambitieus als hij is – na dit boek ook zal duiken in de emancipatiegeschiedenis van de Javaanse arbeidscontractanten en pas daarna als pensionado, genietend door het leven zal gaan.
roy.khemradj@gmail.com
De Vedische Dharma – handboek voor moraal, karma, mantra’s, rituelen en bhajans – Chan E.S. Choenni, is uitgebracht door Saraswati Art Publishers, in hard cover – 396 pagina’s – en kost €27,70.
[van Starnieuws, 5 mei 2018]