Temper de strijd tegen ‘privileges’
“Je kunt etnische rancunes pas politiek mobiliseren als je mensen in ‘witten’ en ‘niet-witten’ opdeelt, wat trouwens zowel biologisch als cultureel een arbitraire indeling is. Het effect van zulke manipulaties is polarisatie en politisering.”
door Eric C. Hendriks
Het is de nacht van 4 op 5 augustus, 1789. De revolutionaire Franse Nationale Vergadering is in extase, want vannacht nog worden alle privileges afgeschaft. Het voelt als een bevrijding, ook voor aanwezigen die hun privileges juist moeten opgeven.
Le Peuple sous l’ancien Régime, ‘Het volk onder het Ancien Régime’: Franse spotprent uit 1815 met Lodewijk XVI, een bisschop en een edelman op de rug van een geketende en geblinddoekte man die ‘het volk’ verbeeldt.
Huilend van blijdschap zweren aristocraten, geestelijken en regionale vertegenwoordigers hun privileges af. Als de zon opgaat, is alles en iedereen gelijk. Vanaf die nacht werden in Frankrijk en daarna door heel Europa in rap tempo alle middeleeuwse privileges afgeschaft. Het woord ‘privilege’ stamt van het Latijnse privus en legum en betekent ‘privérecht’, oftewel speciaal voorrecht. Naast belastingvrijstelling voor aristocraten en geestelijken ging het om zelfbeschikkingsrechten voor universiteiten, kerkordes, vrije steden en gildes.
Lees het artikel op de NRC website, 27 oktober 2017.
Eric C. Hendriks studeerde humaniora in Utrecht en Chicago en promoveerde in Duitsland. Hij is socioloog aan Peking University.
RSS
Facebook
Twitter
