blog | werkgroep caraïbische letteren

Wayang versterkt de Javaanse cultuur

Uit de speech van wijlen Drs.R.T.Wongsodikromo, vóór de aanvang van een Wayang kulit-voorstelling in 1981 te Elizabethshof, bron: archief van de afdeling Cultuurstudies, Paramaribo

De cultuur heeft haar eigen bestaan van leven en probeert zich steeds los te maken van het leven van de mens of van een menselijk geslacht; ik bedoel hiermee, dat al sterft het menselijk geslacht uit, toch blijft de cultuur (de Wayang Purwa of Wayang Kulit).

 

Mede door de Indonesische Revolutie wordt de Javaanse Cultuur de Wayang Kulit een bijzondere plaats toegewezen in het hele maatschappelijk politieke leven van Indonesië.

Er wordt zelfs gezegd, dat wie de Wayang Purwa of Wayang Kulit niet kent, een slechte kenner is van het hedendaagse Indonesië en men zal weinig begrijpen van de achtergronden van het politieke gebeuren op hoog zowel als lager niveau.

Immers, de Javaanse cultuur heeft een sterke commitment voor sociale rechtvaardigheid.

Dat blijkt uit de Javaanse filosofie van de Wayang Purwa/ Kulit, die reeds eeuwen leeft onder het volk, dat de voornaamste taak van een rechtvaardige en wijze vorst/ heerser moet zijn, het brengen van ” Gemah, Ripah, Loh Djinawi, Tata tentrem, Kerta rahardja”, hetgeen betekent: overvloedige welvaart, rechtvaardigheid, rust en orde, geluk en welstand.

In Indonesië loopt deze filosofie als een rode draad door de Constitutie van 1945 van Indonesië.

Volgens mij bestaat deze commitment ook in het algemeen hier onder alle bevolkingsgroepen in Suriname.
De Javaanse filosofie van de wijze en rechtvaardige heerser, zoals ik eerder naar voren had gebracht, die zijn volk moet leiden naar “overvloedige welvaart, rechtvaardigheid, rust en orde, geluk en welstand” verschilt niet veel van de politieke idealen van andere volkeren.

Het nastreven van zulke idealen door ons volk zal ons zeker niet schaden.

De Indonesische revolutie veroorzaakt een totale omvorming op alle gebieden van het leven tot op de bodem.  Vandaar dat de Javaanse Cultuur de ontwikkeling van land en volk niet in de weg mag staan.
Zoals ik eerder heb gezegd vinden wij in de Wayang Purwa/ Kulit een duidelijke bijdrage voor de vorming van een rechtvaardige em welvarende maatschappij die kan gelden, kunnen wij zeggen, als basis van het oer-socialisme.
Verder levert de Javaanse Cultuur een duidelijke bijdrage voor de vorming van een actief werkend volk: een volk dat werkt, niet lui is, geconfronteerd wordt met gevaren, problemen en moeilijkheden, onderdrukt wordt etc., wordt sterk en machtig; een volk dat sterk en machtig is, dat ijzerdraden als spieren, ijzer als beenderen en koper als merg heeft.

De Javaanse tekst: “Ngotot kuwat mbalung wesi sumsum tembaga.”

Nog een andere lering: dat men zijn doel niet kan bereiken zonder beproeving of tegenslag. Men moet durven leven tussen de gevaren heen.

Verder kunnen wij leren, dat wanneer de ouders of voorouders durven te lijden ter wille van het nageslacht, het nageslacht de vruchten hiervan zal plukken, en dat het nageslacht sterk en machtig zal zijn.

[opgetekend door Wonny Karijopawiro, 24 augustus 2017]

..

1 comment to “Wayang versterkt de Javaanse cultuur”

  • wayang is al heel oud en heft nog steeds veel liefhebbers
    Ofschoon de wayang in suriname dreigt te verdwijnen zal ze nooit volledig verdwijnen.
    de wayang met moreel ethische lessen mag zeker niet verdwijnen ut Suriname.
    De Javaan ziet in wayang zijn eigen karaakteristieke kenmerken en vinden door wayang ook hun eeuwenoude adat.

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter