blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Spa Rudi

Sociologisch onderzoek invloed kaseko- en kabula-muziek op seksualiteit

PARAMARIBO – ‘De invloed van kaseko- en kabulamuziek met betrekking tot seksuele percepties en gedragingen van Afro-Surinaamse en marronjongeren’ is de titel van het ruim zeventig pagina’s tellende onderzoeksrapport dat Mariëlle Te Vrede succesvol verdedigde. Ze is afgestudeerd aan de bacheloropleiding sociologie van de Anton de Kom Universiteit van Suriname.

read on…

Rudi Spa: muzikaal en cultureel dyadya Sranan man 65 jaar geworden

door Dayenne Denneboom

Als klein kind moest India een land zijn waar je naar toe ging als je heel bijzonder was. Ik wist dat je niet zomaar naar India ging. Naar mijn idee was nog niemand vanuit Suriname naar India geweest. India was voor mij zo heilig als de maan. Het was het land dat alleen bezocht wordt door grootheden. Dit betekende meteen dat MIJN oom Rudi Spa ook een man van de maan moest zijn. Hij was speciaal, want hij was naar India geweest toen hij bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken werkte. read on…

Kleur, zang en dans bij laatste groet tante Thelma

Het leven moet je altijd bezingen, soms met een lach en soms met een traan, zei tante Thelma altijd tegen mij”, vertelt Henriëtte Vreedzaam-Joeroeja aan Starnieuws. Samen met tientallen andere personen loopt zij mee in een culturele optocht donderdagmiddag, om tante Thelma Christiaan-Bigiman een laatste eer te bewijzen. read on…

Verklarend Sranan woordenboek in de maak

Paramaribo – Het Sranan is onlosmakend verbonden met de identiteit van de Afro-Surinamers. Er moet dus gewerkt worden aan het ontwikkelen van deze taal, zodat het een positieve impuls geeft aan de ontwikkeling van deze groep. Vandaar dat de organisatie Fiti Fu Wini heeft besloten om samen met Sranan Akademiya te werken aan de uitgave van een verklarend woordenboek.
Gisteren werd de commissie bestaande uit Stanley Uiterloo, Rudi Spa, Hein Eersel, Renata de Bies, Celestine Raalte, France Olivieira en Monica Drente geïnstalleerd, die dit plan moet verwezenlijken.
Taalarmoede
“In 1986 is de spelling voor het Sranan officieel goedgekeurd, maar het is daarbij gebleven. Doordat de taal zo weinig geschreven en verspreid wordt, merken we dat we steeds vaker woorden uit het Nederlands lenen om ons verstaanbaar te maken. Maar dat leidt tot taalarmoede en dat willen we voorkomen”, meent Uiterloo die namens Fiti Fu Wini de kar moet trekken binnen de werkgroep.
Bevrijding
De commissie streeft ernaar om een woordenboek met tienduizend woorden uit te brengen. De contouren daarvan moeten rond de viering van 150 jaar afschaffing slavernij gepresenteerd worden aan de besturen van de twee participerende organisaties. “We zijn dan 150 jaar verder en werken aan onze bevrijding. De taal is daarbij een goed instrument”, benadrukt Kortensia Sumter Griffith, ondervoorzitter van Fiti Fu Wini bij het voorlezen van de proclamatie.
Uiterloo meent ook dat de taal afmoet van het stigma dat erop rust. “Je werd vernegerd genoemd als je Sranan sprak. En je werd voor dom aangezien. Maar ik ken mensen die het Sranan altijd al hebben gesproken en die zijn dé grote mannen van dit land geworden. Dat slaat dus nergens op.”
Spa, voorzitter van Sranan Akademiya, ondersteunt het initiatief en meent dat het aansluit bij het doel van de organisatie. “Sinds de oprichting met mannen als Hugo Overman, Eersel en Olivieira zijn we bezig hiermee. We hopen door te participeren in deze commissie dat we eindelijk een doorstart kunnen maken, met deze voor ons allen zo belangrijke stap.”
De commissie zal uitgaan van de Sranan-spelling van 1986. “Maar we gaan de inconsistenties eruit moeten halen. Ook de zaken die onvolledig zijn bij dat van 1986 zullen we moeten aanpakken”, legt lexicoloog De Bies uit.
De leden zijn zich ervan bewust dat het geen eenvoudige taak is en beginnen zo snel mogelijk met het samenstellen van de begroting die hoort bij het projectplan. “Daarmee gaat Fiti Fu Wini op zoek naar financiën bij donoren en andere gelijkgerichte organisaties”, aldus Uiterloo.
[uit de Ware Tijd, 20/02/2013]

Kabaal van de Stilte

Zanger en dichter Djinti tijdens een van zijn voordrachten die onderdeel vormden van Kabaal van de Stilte, dat op vrijdag 22 juni werd opgevoerd in CCS. Het evenement is onderdeel van de activiteiten in aanloop naar de viering van 149 jaar Keti Koti op 1 juli. Onder andere zang, declamaties en spoken words werden opgevoerd door Djinti en zijn gasten Ori Plet en Dominique Ravenberg. Rudi Spa en zijn orkest zorgden voor de muzikale begeleiding.

Zonder kaseko had Afro-Surinamer meer te verduren

door Charles Chang

Paramaribo – Met vrolijke kasekomuziek werd de middag aangekondigd. Vóór hij inging op de invloed van kasekomuziek op de Afro-Surinamer, blikte Rudi Spa terug op de geschiedenis van deze typische Surinaamse muziekstijl. De redelijk goed bezochte lezing werd zondag georganiseerd door de organisatie Fiti Fu Wini.

read on…

Ontwikkeling en herleving kasekomuziek in lezing Rudi Spa

Paramaribo – Iedereen heeft dat al een keer gedaan: stevig schuiven en schudden op kasekomuziek. Maar wat is de geschiedenis en de ontwikkeling van deze typische Surinaamse muziek? Wat is de roots en de invloeden die ze heeft gehad op de Afro-Surinamer en de Surinaamse bevolking in het algemeen?

Dit en nog vele andere leuke anekdotes maken deel uit van de opo yari lezing ‘Invloed van kasekomuziek op afro-Surinamers.’ De inleider is de bekende musicus Rudi Spa. De lezing werd op zondag 30 januari j.l. om 11.00 uur gehouden door de organisatie Fiti fu wini aan de Sir Winston Churchillweg 793. Spa licht een klein stuk van de sluier voor de Ware Tijd. “De geschiedenis van de kaseko”, legt Spa uit, “heeft haar roots in de bigi poku rond de 19e eeuw.” Deze bigi poku-groepen bestonden uit 2 blazers, 1 kleine snaardrum en 1 skratyi, 1 banjo en 1 tuba. “De muziek was geheel instrumentaal en was dus de voorloper van wat we nu als kaseko poku kennen. De kaseko is de modernisering van de bigi poku. Toen kwam de zang – voor- en koorzang erbij. De banyo werd vervangen door de elektrische gitaar. De tuba door de contrabas en daarna door de elektrische basgitaar. De snaardrum en die skratyi werd vervangen door een volledig drumstel,” legt Spa uit.

Cojunto

In de jaren 50 ontstonden onder invloed van de populaire Cubaanse muziek de zogenaamde ‘Cojuntos’. Er werd veel Spaans gezongen en de skratyi verdween naar de achtergrond. Maar na een aantal jaren had men genoeg van de Spaanstalige muziek. Men wilde Surinaamse teksten. “Onder invloed van vele Surinaamse arrangeurs waaronder de bekende Wilmo Kamble werd er ‘Surinaamse Cojunto’ muziek gemaakt. Tegen medio jaren ’70 toen men begon te praten over de onafhankelijkheid van Suriname ontstond er een andere beweging. De Surinaamse muzikale identiteit moest terug. Dat was het moment van de wedergeboorte van de skratyi poku in de kaseko. Een zeer belangrijke trekker als zanger en performer was Lieve Hugo met de groep ‘Washboard’. Zij hebben echt die herkenning van kaseko als Surinaamse muziek doen herleven”, vertelt Spa enthousiast. “Ik ben een kasekoman in hart en nieren”, lacht Spa vrolijk. Als hij praat over de invloed die de muziek heeft gehad op de afro-Surinamer dan verwijst hij naar het dansgedrag. De oude garde wilde de ‘nieuwe’ vibe van de herleefde kaseko accepteren. Op de buitenplaatsen wilde men de ‘oude’ kaseko om te gebruiken in de winticultuur. De ‘gegoede’ afro-Surinamers vonden de muziek plat en deze was meer voor de ‘marktvrouwen’. “Maar de jonge moderne garde was er dol op. Happy Boys, Latino’s, Lieve Hugo, Kaseko Masters en vele andere bekende groepen van die tijd waren zeer geliefd bij de jonge nationalistische Surinamer”, geeft Spa aan. Hij gelooft dat de invloed van kaseko ook haar invloed heeft op andere bevolkingsgroepen in Suriname.

Rudi Spa is muzikant en oprichter van Orchestra Alalfa. Hij heeft klassiek gemusiceerd onder meer in het originele Snijdersorkest onder leiding van Eddy Snijders. Hij was blazer bij De Swingers opgericht met wijlen Eddy de Koning en was lid van Symphony, een popband met Etiënne Stadwijk en anderen. Spa heeft gespeeld in haast alle jazzorkesten. Hij is medeoprichter van Super Dynamic Stars en is daar 15 jaar muzikaal leider van geweest. Hij zingt de baspartij in het Trokikoor. Spa was deel van de salsa-sensatie Sowsu. Hij heeft heel veel ingevallen bij Latino’s van toen en de Kaseko masters. Hij ondeursteunde een band van Klaaskreek Real Gano, waarmee hij de sekete–kasekostijl speelde.

[naar de Ware Tijd, 28/01/2012]

Rudi Spa leidt Sranan Akademiya

Paramaribo – Na een lange inactieve periode heeft de Sranan Akademiya eindelijk een voltallig bestuur. De nieuwe voorzitter, Rudi Spa, noemt het een ‘alen sribi’ (Surinaamse omschrijving voor winterslaap) die de stichting heeft meegemaakt. Jarenlang stond ex-voorzitter Eddy van der Hilst er alleen voor om de organisatie te leiden.

De Sranan Akademiya die in 1983 officieel werd opgericht, stond voor het bevorderen van het Sranantongo, maar richtte later ook haar aandacht op het gebied van cultuur en de ontwikkeling van de eigen taal bij andere bevolkingsgroepen. Grondgedachte van de stichting verdeelt ‘fositen edeman’ van Sranan Akademiya, Hein Eersel, in drie colleges: wetenschap, cultuur en verspreiding van kennis. De introductie van het nieuw bestuur vond afgelopen woensdag plaats in Tori Oso. ‘Puwema uma’ Celestine Raalte deed een serie voordrachten uit haar nieuwste bundel Sapatiya, ‘dron man’ Henk Sako gaf een hoogstaande apinti performance en Eddy van der Hilst las een ludiek verhaal voor, geschreven door Ané (André Doorson).

In het filmpje gemaakt door Tolin Alexander vertelde Hein Eersel over het begin van Sranan Akademiya, dat ook een tijdje werd geleid door wijlen Hugo Overman. Van der Hilst, die later erbij werd gehaald als linguïst, leidde de organisatie vanaf 1988 tot twee dagen geleden. In de jaren tachtig werd de televisiecursus Skrifi Sranantongo verzorgd, maar van een Surinaams woordenboek is het tot heden niet van gekomen. Wel was het bestuur onder Van der Hilst er al ver mee gevorderd toen zij werd geconfronteerd met de moeilijke periode van SAP. Meer dan één baan, vertrek naar Nederland en het pro Deo werk, waren de gevolgen dat alleen Van der Hilst en Robert Wijdenbosch in het bestuur overbleven.

Laatstgenoemde kwam later te overlijden. In het nieuw bestuur komt Van der Hilst terug, maar dan als commissaris. De overige ‘tiri man’ en ‘tiri uma’ zijn: Helmut Gezius, Celestine Raalte en Rinaldo Tanawara. Voorzitter Rudi Spa noemde de punten waarop het bestuur zich de komende tijd wil gaan richten: radioprogramma, krant, kinderopstel en -gedichten, komediespel en verandering aan de negatieve teksten in de Surinaamse muziek. Hein Eersel geeft aan dat niet alleen in ‘alen ten’, maar ook in ‘drei ten’ het slapen kan gebeuren. “Dit is het jaar van de Afrikaanse Diaspora, grijp dit aan om te beginnen, maar begin niet aan een aantal projecten tegelijk,” liet Eersel weten. Hij gaf er de voorkeur om het ‘wortu buku’ (woordenboek) te hervatten. Hoewel de bevolking dagelijks Surinaams spreekt, weet niet iedereen dit correct te doen. Linguïst Van der Hilst: “Mensen denken teveel in het Nederlands, vanwaaruit ze het Sranantongo woord voor woord vertalen. Een spelling van een taal gebruiken voor een andere, dat kan niet!” Hij gaf een voorbeeld van verkeerd Sranantongo: ‘Mi si yu tap tv’. Vertaald betekent dit: ‘Ik heb je de tv zien dichtmaken.’

[uit de Ware Tijd, 12/12/2011; alle taalfouten rechtgezet]

Sranan Akademiya weer actief

Op een druk bezochte bijeenkomst op woensdag 7 december presenteerde het nieuw bestuur van Sranan Akademiya onder leiding van Rudi Spa haar toekomstplannen. In het licht van de ontwikkelingen rond een nieuwe taalwet en hopelijk een gestructureerd taalbeleid, is dit een belangrijke ontwikkeling. Het Sranan is een belangrijke Surinaamse taal en het is goed als Sranansprekers zich verdiepen in de manier waarop deze taal het meest tot zijn recht kan komen.

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter