blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Hondius Dienke

Utrecht: Internationaal Symposium over Kerk en slavernij

Verslag van het Internationale Symposium over Kerk en slavernij in de Utrechtse Domkerk, 1 juni 2023: “Een vragensteller uit het publiek wilde graag weten waarom vertegenwoordigers uit de Surinaamse gemeenschap in Nederland vaak zo’n agressieve toon aansloegen.”

read on…

Nieuwe studie: kerk institutioneel betrokken bij slavernij, maar veel verschillen

Toen de eerste Zeeuwen en Hollanders met schepen de kusten van Afrika begonnen te verkennen, was ook de protestantse kerk er al vroeg bij. Tot nu toe was er echter niet veel aandacht naar de rol van de kerken bij de slavenhandel en het koloniale verleden. Vandaag werd een eerste onderzoek gepresenteerd in de Utrechtse Domkerk.

read on…

Slavernijverleden en koloniaal verleden Gelderland

Studiemiddag – 27 juni 2019

Tijdens deze studiemiddag in Museum Bronbeek worden sporen van het slavernijverleden én koloniaal verleden in het Gelderse landschap en erfgoed belicht. Op het programma staat onder andere de presentatie van de nieuwe landelijke Gids Slavernijverleden Nederland. Een andere blik op de koloniale collectie van Museum Bronbeek, recent onderzoek van studenten van de Radboud Universiteit en taalkwesties staan centraal in workshops. De studiemiddag sluit af met een rondetafelgesprek. De middag is open voor alle geïnteresseerden. read on…

Het gebouw van het NIOD en het slavernijverleden

Lezing en Boekpresentatie Gids Slavernijverleden Nederland | The Netherlands Slavery Heritage Guide door Dienke Hondius, Nancy Jouwe, Dineke Stam, Jennifer Tosch (LM Publishers 2019). read on…

Stadsherstel: Surinaamse maanden voor behoud van Surinaams erfgoed

In de Amstelkerk zijn de Surinaamse maanden gestart. Twee maanden lang is er een gratis multimediale art show en zijn er lezingen over de Surinaamse geschiedenis en erfgoed. Dit alles organiseert Stadsherstel om meer draagvlak en fondsen te werven voor behoud van vervallen erfgoed in Suriname. read on…

The legacy of Slavery and Indentured Labour (1)

Van de redactie van dWTL

Het gebeurt niet vaak dat er een serie boeken verschijnt. En al helemaal niet over een onderwerp dat Suriname raakt. De aanleiding was een conferentie in juni 2013, onder de titel: ‘The Legacy of Slavery and Indentured Labour. Conference on Bonded Labour, Migration, Diaspora and Identity Formation in Historical and Contemporary Context’. read on…

Slavernij in internationaal vergelijkend perspectief: een verkenning

Op dinsdag 15 september 2015 organiseert het Netwerk Slavernijverleden Amsterdam: Wetenschappelijk Onderzoek en Erfgoed (VU-CLUE+) het symposium Slavernij in internationaal vergelijkend perspectief: een verkenning. read on…

Gids slavernijverleden Amsterdam

door Joop Vernooij

Rond Keti Koti/ Dag der Vrijheden, 2014 is de Gids slavernijverleden Amsterdam/ Slavery Heritage Guide verschenen. De samenstellers zijn Dienke Hondius, Nancy Jouwe, Dineke Stam, Jennifer Tosch en Annemarie de Wildt. Uitgeverij LM Arnhem heeft druk en uitgave verzorgd. Het project om het slavernijverleden van Amsterdam in kaart te zetten – the mapping – ging uit van de Vrije Universiteit Amsterdam (VUA). Vorig jaar juni is er bij de herdenking van 150 jaar manspasi in het Stardust-hotel op Leonsberg al aandacht aan gegeven door Dienke Hondius. read on…

2013 excursies naar Tilburg, wandelingen in Haarlem en take pArt in art in Katwijk

door Dineke Stam

Hét thema van 2013 voor mijn werk was het slavernijverleden. In januari, maart, april en september met bijzondere busexcursies naar de expositie Zielenzorg en zielenmoord, over Peerke Donders en de slavernij. Dankzij de goede samenwerking met het Peerke Donderspaviljoen, Petra Robben, Jenny Wesly, Noraly Beyer, Lianne Leonora, Alex van Stipriaan, Stacey Esajas, Jetty Mathurin, Joan Ferrier, Alice van Gorp, Ray Blinker, Rihana Jamaludin en chauffeur Bertus beleefden randstedelingen een unieke dag in Tilburg. Alle deelnemers bedankt voor de interessante programma’s.

read on…

Debat over slavernij in de Amsterdamse Academische Club

Strategieën in Nederland bij het herdenken en herinneren van de afschaffing van de slavernij
Hoe wordt (de afschaffing) van slavernij herdacht en herinnerd? Voor welke strategieën wordt gekozen of zou men kunnen kiezen? Een historicus, een kunsthistoricus, en een dichter/psychiater formuleren vanuit drie verschillende invalshoeken een mogelijk antwoord op deze interessante vragen. Elk delen zij gedurende 15 minuten hun standpunt en kennis, en gaan vervolgens onder leiding van historicus Gert Oostindie in debat. Aansluitend is er ruimte is voor uw inbreng en vragen. Voorafgaand aan het debat nodigen we u van harte uit een bezoek te brengen aan de tentoonstelling Slavernij verbeeld in Bijzondere Collecties van de UvA (ingericht door deelnemer aan het debat Elmer Kolfin!).
Inleidende voordrachten
Dienke Hondius | historicus VU
Het slavernijverleden op de kaart van Nederland zetten.
In 2012 maakte ik met een groep studenten van de VU een eerste kaart van de plaatsen in Amsterdam waar ten tijde van de afschaffing van de slavernij (1863) slaveneigenaren woonden, die toen compensatie ontvingen voor de slaven die ze moesten vrijlaten. De tot slaaf gemaakten kregen niets. Deze kaart was het begin van een onderzoeksproject waarin nieuwe resultaten van historisch onderzoek over de slavenhandel en het slavernijverleden van Nederland en Europa door middel van digitale en andere kaarten wordt getoond. Google maps bieden mogelijkheden om zelf historische informatie te vinden, routes te maken en het verleden dichterbij te halen. Eind juni 2013 stelde ik een eerste voorlopige versie van een “Atlasje van het slavernijverleden” samen en organiseerde de presentatie bij het Stadsarchief, door Nederlandse, Britse en Franse onderzoekers. In deze lezing licht ik het onderzoek toe en laat zien hoe er de komende jaren verder aan wordt gewerkt.
Elmer Kolfin  | kunsthistoricus, UvA
Nut en onnut van musea als herdenkingsplek: zwarte slavernij en het Nederlandse museum.
Vóór 2013 was er maar weinig en zeer versnipperde aandacht voor het Nederlandse slavernijverleden. Het herdenkingsjaar 2013 leverde veel aandacht op, maar wat blijft daarvan hangen als de hype over is?
Antoine de Kom | dichter en psychiater
Een verworpen gewoonte
Wij hebben als Nederlanders allerlei onrecht aangedaan waaronder de slavernij. Herdenken en herinneren is verwerken en onszelf hervinden in een nieuwe, leefbare en gezamenlijke identiteit.
Biografie debatleider en sprekers
Debatleider Gert Oostindie
is directeur van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde en hoogleraar Geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Hij publiceerde vele boeken over het Caraïbisch gebied, met thema’s als slavernij, dekolonisatie, migratie en etniciteit. In Het paradijs overzee (1997) hekelde hij het ontbreken van een Nederlands monument ter nagedachtenis van slavenhandel en slavernij. Naderhand redigeerde hij hierover Het verleden onder ogen (1999) en Facing Up to the Past (2001). In Postkoloniaal Nederland. Vijfenzestig jaar vergeten, herdenken, verdringen (2010) analyseert hij het verband tussen de postkoloniale migraties en de hedendaagse herinneringscultuur rond het kolonialisme, waaronder de slavernij.
Dienke Hondius
is universitair docent geschiedenis bij de Vrije Universiteit, en medewerker van de Anne Frank Stichting. Na haar proefschrift over de acceptatie van etnisch en religieus gemengde huwelijken (Gemengde huwelijken, gemengde gevoelens; UvA, Amsterdam,1999) onderzocht ze aan de Erasmus Universiteit Rotterdam de geschiedenis van het begrip ‘ras’, en daarmee ook de brede en diepe geschiedenis en doorwerking van de slavernij en de slavenhandel. Ze werkt nu onder meer aan een atlas van het slavernijverleden in Europa, aan een studie over de joodse onderduik in Nederland, en aan de mondelinge geschiedenis van Surinaamse leerkrachten.
In juni 2014 verschijnt: Dienke Hondius, Blackness in Western Europe: Racial Patterns of Paternalism and Exclusion. (Transacion publishers, New Jersey USA)
Elmer Kolfin
is kunsthistoricus aan de Universiteit van Amsterdam. Hij maakte met anderen de tentoonstelling Slavernij verbeeld (Bijzondere Collecties Universiteit van Amsterdam, nog te zien tot 22 sept 2013), was betrokken bij de tentoonstelling Black is Beautiful over de verbeelding van zwarte mensen in de kunst van 1400 tot 2000 en publiceert regelmatig over beeldvorming van Afrikanen van circa 1500 tot 1800.
Antoine de Kom
– kleinzoon van Anton de Kom – is forensisch psychiater en dichter. Zijn recentste dichtbundel is Ritmisch zonder string (2013). In 2012 publiceerde hij Het misdadige brein, een bundeling van miniaturen over beruchte verdachten die in Hollands Maandblad verschijnen.
Expositie in Bijzondere Collecties
Op vertoon van de bevestiging van het debat kunt u vooraf aan het debat een bezoek brengen aan de tentoonstelling Slavernij Verbeeld in Bijzondere Collecties van de UvA. Elmer Kolfin is gastconservator van deze tentoonstelling.
Diner: daghap 15 euro
U bent van harte uitgenodigd om na afloop te blijven voor de “daghap” voor 15 euro. Een heerlijke huisgemaakte schotel voor een vriendelijke prijs en de mogelijkheid op tijd te vertrekken.
Programma
·         17.00 uur inloop
·         17.30 uur start  debat
·         18.45 uur einde debat en borrel
·         19.15 uur aanvang diner (optioneel)
Amsterdamse Academische Club
Oudezijds Achterburgwal 235 | 1012 DL Amsterdam
Tel. +31 (0)20 525 1570

Amsterdam & slavernij


31 mei t/m 15 augustus 2013

Op 1 juli 2013 is het honderdvijftig jaar geleden dat de slavernij in Suriname en op de Nederlandse Antillen werd afgeschaft. Slavenhandel en slavernij maakten in de zeventiende en achttiende eeuw een belangrijk onderdeel uit van de Amsterdamse economie.
De weerslag hiervan is te vinden in de archieven van de stad, van families en van handelshuizen. Deze zomer besteedt het Stadsarchief uitgebreid aandacht aan de Amsterdamse betrokkenheid bij het slavernijverleden, met een themawebsite, presentaties in de Schatkamer en de Centrale Hal en een aantal bijeenkomsten.
Toegang is gratis
 
 

Bijeenkomsten

  • 24 juni: Première Slavenschip Leusden , sabi yu historia
    Maandag 24 juni gaat in het Stadsarchief Amsterdam de documentaire Slavenschip Leusden, sabi yu historia in première. Twee jonge Nederlandse filmmakers Carlien Megens en Erwin Veenstra zochten dit voorjaar mee naar de immateriële overblijfselen van de grootste Nederlandse scheepsramp aller tijden. Slavenschip Leusden verging in 1738 bij de monding van de Marowijnerivier. De bemanning overleefde de ramp, maar timmerde vóór het zichzelf in veiligheid bracht de luiken van het ruim dicht. Bijna 700 mensen verdronken in de buik van het schip. De première is besloten
  • 26 juni: Slavernijverleden op de kaart / Mapping slavery history
Vorig jaar presenteerden studenten Geschiedenis van de Vrije Universiteit onderleiding van Prof. Dienke Hondius de eerste kaart van slaveneigenaren woonachtig in Amsterdam ten tijde van de afschaffing van de slavernij in 1863. Het onderzoek ging door; nieuwe kaarten worden nu getoond. Een allereerste geprinte versie wordt aangeboden aan enkele bijzondere gasten, waaronder het bestuur van NiNSee, en prof.dr. Stephen Small.
Woensdag 26 juni 2013, 15.00-17.00 uur, Bodeplein (tweede verdieping Stadsarchief Amsterdam.
  • 30 juni: Symposium: Cultureel trauma? Trans-Atlantische Slavernij in perspectief
    Tijdens dit symposium worden de gevolgen van de slavernij besproken vanuit een historische en sociaalpsychologische benadering en is er specifieke aandacht voor de manier waarop superioriteitsdenken en negatieve zelfbeelden aan opeenvolgende generaties worden doorgegeven – vanuit het gezichtspunt van witte en zwarte afstammelingen.

De Trans-Atlantische slavernij raakt immers beide groepen. Maar in het maatschappelijke debat lijkt slavernij vooral van betekenis te zijn voor de zwarte nazaten, terwijl de afschaffing van de slavernij mede door toedoen van witte voorouders tot stand is gekomen. Nadruk op een gedeelde geschiedenis kan de huidige maatschappelijke problemen die de erfenis van de slavernij veroorzaakt wegnemen. Zo kan de weg worden geplaveid voor een herdenking van de afschaffing van de slavernij door alle bevolkingsgroepen in ons land.

Dit symposium wordt georganiseerd in samenwerking met FORUM, de Vrije Universiteit en de Universiteit van Amsterdam, het Institute of Cultural Heritage & Knowledge en Patricia D. Gomes. Het is een van de kennisactiviteiten in het kader van de herdenking van 150 jaar slavernijverleden.
Datum: 30 juni 2013
Tijd: 10:00 – 18:00 uur

Onderzoek naar Amsterdamse slaveneigenaren

Historicus Dienke Hondius van de Vrije Universiteit is in samenwerking met haar studenten en het Amsterdamse Stadsarchief bezig met een onderzoek naar een substantiële groep slaveneigenaren die zich ten tijde van de afschaffing van de slavernij niet in de kolonies, maar in Amsterdam bevonden.

Veel slaveneigenaren woonden niet op dezelfde plek als hun slaven in Suriname en de Antillen, maar lieten hun zaken regelen door vertegenwoordigers. Die afwezige eigenaren vormen een heel interessante groep: zij brengen de slavernijgeschiedenis, meestal gezien als iets dat ver weg en lang geleden heeft plaatsgevonden, terug in het hart van de Europese steden. Het onderzoeksteam onder leiding van Dienke Hondius geeft inzicht in de Amsterdamse connecties met de slavernij door middel van een kaart, die zij op basis van hun onderzoek ontwikkelden.


Slaveneigenaren in Amsterdam 1863 weergeven op een grotere kaart

Meer op de website van het Stadsarchief. Momenteel is men bezig met de voorbereidingen op een website en presentatie die volgend jaar te bezichtigen zouden moeten zijn. 

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter