blog | werkgroep caraïbische letteren
Posts tagged with: Gomes Casseres Ron(ald)

Het Jodenkwartier

door Ron Gomes Casseres
2021 is het driehonderdzeventig jaar geleden dat de allereerste joodse kolonisten zich op Curaçao vestigden. Zij kregen voor hun vestiging een strook land toegewezen die later onderdeel zou gaan vormen van plantage De Hoop welke niet ver was gelegen van de oude Joodse begraafplaats
Bleinheim.

read on…

Mahamad and Rabbi: from Conflict to Concord

An informative webinar by Ron Gomes Casseres outlining how the governance stipulations in the regulations of congregation Mikvé Israel were used for over three centuries to lead and rule firmly over the Jews of Curaçao.
Claim your spot here.

read on…

Mongui Maduro Webinar on Jewish History in Curaçao, November 5th

Ron Gomes Casseres will be the presenter of the 1st Mongui Maduro webinar to be held on November 5th, 2020. Ron ‘s presentation will be based on his recent article published in the magazine American Jewish Archives, entitled: “‘Tocante OGoverno Politico da Naçao Judaica Portugesa de Curaçao’; Leading and Ruling the Jews of Curaçao from 1651 to Today.” It can be downloaded here free of charge.

read on…

Soul of Sepharad

Onderstaande link leidt naar een in het Engels gestelde recensie van Geest van Sefarad van Fred de Haas, geschreven door Ron Gomes Casseres en verschenen in het Bulletin (Nov-Dec 2017) van de Portugese Synagoge (‘SNOA’) te Curaçao, Willemstad. De betrokkenheid van de Sefardische gemeenschap op Curaçao bij dit verhaal blijkt er duidelijk uit. read on…

De vijand is ons

door Ron Gomes Casseres

Pogo was voor meer dan vijfentwintig jaar lang een bekend stripverhaal in de Verenigde Staten, dat dagelijks in de krant was te volgen. In een van de meest bekende afleveringen zegt Pogo, in eveneens slecht Engelse grammatica, ‘We have met the enemy and he is us’. Die wijsheid van Pogo geldt tevens voor Curaçao: ‘Wij hebben de vijand ontmoet, en hij is ons’. read on…

Checks and Balances

door Ron Gomes Casseres

“Power tends to corrupt, and absolute power corrupts absolutely,” stelde Lord Acton tegen het einde van de negentiende eeuw. Dat geldt niet alleen voor machthebbers die via revoluties de macht grijpen maar ook voor anderen die via een democratisch proces aan de macht komen en blijven. Het democratisch proces zelf behoedt niet altijd tegen te veel concentratie van macht, tegen macht die corrumpeert. Dat dienen de checks and balances te doen binnen het democratisch bestel en binnen een constitutionele democratie. Het is daarom ook geen toeval dat grote machthebbers al bij het begin van hun machtsperiode de checks and balances opzij zetten of trachten uit te schakelen. Checks and balances zijn in een rechtstaat de instrumenten om democratisch gekozen regeringen ook democratisch te houden. Dat wist Montesquieu al in de achttiende eeuw, en dat was de reden van zijn trias politica waarbij afzonderlijke machten op elkaar controle uitoefenen om te vermijden dat één van die drie pilaren van de democratie te machtig zou worden.

Ron Gomes Casseres

Adviescolleges
Ons land kent een aantal instanties die checks and balances tot taak hebben. Dat zijn de drie Hoog Colleges van Staat en daarnaast ook een aantal andere instanties binnen de overheid die op diezelfde overheid controle dienen uit te oefenen. De Hoog Colleges van Staat zijn de Raad van Advies, de Algemene Rekenkamer en de Ombudsman. Enkele van de andere instanties zijn de SOAB, de SBTNO en het Cft. Eén oogmerk dat deze organen gemeen hebben is dat ze allen adviesorganen zijn die geen sancties kunnen opleggen op de overheid als de adviezen die voortrollen uit hun taakstelling niet worden opgevolgd en bezwaren niet worden opgeheven.
Het Cft neemt daarbij een bijzondere plaats in. Die is wèl in staat om ertoe te leiden dat sancties worden opgelegd en dat ook indirect doet, getuige de Aanwijzing van juli 2012 van de Rijksministerraad. Het Cft is natuurlijk geen oneindig leven beschoren. De huidige voorzitter van het Cft heeft terecht gezegd dat het orgaan dat in de na-Cft periode haar taken overneemt geheel onafhankelijk moet zijn. De vraag blijft of onafhankelijkheid zonder enige sanctiemogelijkheid voldoende is. Wij hebben in de afgelopen decennia overduidelijk bewezen dat onze eigen checks and balances instituten te vaak onvoldoende effectief zijn, met veel narigheid als gevolg.

Raad van Advies van Curaçao

In onze samenleving
In de drie decennia sinds 1980 hebben wij ons in torenhoge schulden weten te werken. De hoge rente lasten maakten het regeringsbeleid op sociaal-, onderwijs-, economisch- en zorggebied onmogelijk. De instanties die de regering moesten controleren, en dan in het bijzonder de Staten en de Rekenkamer van die tijd, hebben dat niet effectief kunnen doen. Datzelfde herhaalde zich toen wij als nieuw Land in twee jaar tijd meer dan 200 miljoen liquiditeit wisten te verkwisten. In de afgelopen weken hebben wij ervaren dat sociale lasten voor de zorg, de ouderdomsvoorziening en indirecte belastingen stevig moesten worden verhoogd, Daar waarschuwen de Centrale Bank en de SVB al heel veel jaren voor, maar ook die checks and balances waren niet effectief. En dan de manipulaties met en bij de overheidsbedrijven niettegenstaande het bestaan van corporate governance wetgeving en code. De negatieve adviezen van de SOAB en SBTNO hadden vaak geen ander effect dan slappe motiveringen uit te lokken van bestuurders die daarna de beoogde plannen toch doorzetten. En zo zijn er meer voorbeelden.
Helaas is er maar één conclusie mogelijk, en dat is dat checks and balances wel op meerdere plekken prachtig in onze wetgeving zijn te vinden maar dat deze in de praktijk niet of nagenoeg niet effectief zijn. Het grote verschil tussen de regelgeving en de uitvoering daarvan is eigenlijk dramatisch – en triest. Het is juist de weinige aandacht die regeringen en parlementen decennialang hebben geschonken aan adviezen van de checks and balances-instituten, die ons heeft doen belanden waar we nu mee worstelen in onze samenleving.

mr. Alba M.T. Martijn – Ombudsman Curaçao 

Burgers en media
Het opleggen van sancties door de checks and balances-colleges als gerapporteerde tekortkomingen niet worden gecorrigeerd past staatsrechtelijk niet in onze constitutionele democratie. Immers adviescolleges moeten zich houden aan het adviseren van bestuurders en wetgevers en mogen dan ook geen bevoegdheid hebben om sancties op te leggen. De vraag is dan: “Wat dan wel”?
Ik zoek het antwoord daarvoor bij de beter geïnformeerde en meer bewuste burger, waar mogelijk gesteund door meer actieve media. De burger moet veel beter zijn eigen rechten kennen. Bewustzijn van de burger groeit niet zomaar. Bewustzijn groeit met transparantie. Transparantie van regulering en van regeringshandelen en –besluitvorming. Bewustzijn alleen is echter onvoldoende. Naast bewustzijn moet ook groeien engagement, de bereidwilligheid om daar als burger ook daadwerkelijk wat aan te doen, en dan niet alleen via de kakofonie van talkshows en call-ins de zoveelste mening te verkondigen.

De burger moet in deze kunnen rekenen op een actieve media die objectief rapporteert. De media dient echter meer te doen dan alleen maar te rapporteren, hij dient zich ook te werpen op onderzoeksjournalisme, investigative journalism. De media is dan niet alleen rapporteur maar wordt ook een actieve speler in het behoud van haar eigen vrijheid, in het vermijden van onwenselijke machtconcentraties die haar vrijheid kunnen aantasten. Het engagement van burger en media moet gericht zijn op specifieke doelen en processen, het moet ‘cause-oriented’ zijn. Partijpolitiek-gekleurde engagement verliest snel zijn geloofwaardigheid.

Lloyd Narain en Yvette Ravenau

Een uitdaging
Dat concreet activeren door burgers tegen tekortkomingen in de samenleving en een actieve media resultaat kunnen hebben, leren we van de strijd van Peter van Leeuwen en de SMOC tegen de ernstige gevolgen van de raffinaderij; van Ruben Suriel en Fundashon Akshon Sivil met hun onderzoeksverzoek naar handelingen bij enkele overheidsbedrijven; en van Lloyd Narain en Yvette Ravenau met hun jarenlange acties om onze bevolking milieubewust te maken. Dat leren wij ook van Martin Luther King en Lech Walesa; van Tahrir en Tiananmen Squares, en van de Washington Post en president Nixon.

Het moet beginnen met meer transparantie van beleid en besluitvorming die de burger raken, zowel in de publieke als in de private sector. Transparantie moet leiden tot meer bewustzijn en engagement; tot burgers die niet sidderen om dwars te liggen tegen ondeugdelijk bestuur; tot media die de democratie inhoudelijk versterken; en tot een samenleving waarin wetten niet voldoende is als die niet ook nageleefd worden. Kortom, naar een samenleving waarin checks and balances ervoor zorgen dat deze ook democratisch en vrij van blijft corruptie is en blijft.

[uit Antilliaans Dagblad, 19 juni 2013]

Deze tekst is de verkorte versie van een voordracht die de auteur op 31 mei jl. hield ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van het Instituut Ombudsman. De gehele tekst van deze voordracht wordt u toegestuurd als u een verzoek daartoe mailt aan: ron.gomescasseres@gmail.com.

 

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter