Op donderdag 27 mei 2021 ondertekenden Rita Rahman, voorzitter van de Werkgroep Caraïbische Letteren, en... Lees verder →
Posts tagged with: Birney Alfred
Het nieuwe lezen en de vernieuwing van het leesonderwijs in een post-koloniale wereld
door Michiel van Kempen
Als literatuur altijd in beweging is, dan volgt daaruit dat literatuurgeschiedenis en literatuuronderwijs ook altijd meebewegen. Dat is ook altijd zo geweest. Het denken over literatuuronderwijs lijkt op dit moment hevig in beweging te zijn, maar dat is op zich niet zo uniek. Ook dat dat denken mede ingegeven wordt door de vrees voor ‘ontlezing’ is op zich niet zo uniek: inherent aan literatuuronderwijs is de doelstelling om diegenen die niet lezen te bewegen om boeken ter hand te nemen. Voor wat betreft het literatuuronderwijs in het Nederlands is wel een nieuw element dat de literatuur van de voormalige Nederlandse koloniën en als ‘afgeleide’ daarvan de migrantenliteratuur bijzondere aandacht vraagt.
read on…De Kloof – acht nieuwe radiomonologen
Verwacht kerstavond, om middernacht: De Kloof, acht literaire podcasts met als thema de kloof in de breedste zin van het woord. Geschreven door Alfred Birney, Babs Gons, Derek Otte, Nina Polak, Marja Pruis, Roos van Rijswijk, Georgina Verbaan en Pieter Waterdrinker, en geïnterpreteerd en bewerkt door regisseurs Hanneke Hendrix en Niki Padidar. read on…
Radiomonologen over de kloof
Er wordt regelmatig gesproken over een groeiende kloof tussen ouderen en jongeren, tussen hoog- en laagopgeleiden, tussen provincie en Randstad, tussen arm en rijk, of tussen autochtoon en allochtoon. Waar denken schrijvers aan bij de kloof? In opdracht van het Nederlands Letterenfonds en het NPO-fonds maken acht schrijvers radiomonologen over hun kijk op De Kloof. read on…
Alfred Birney doet het véél beter dan alle eerdere Libris-winnaars
Een chronische blessure dwingt Libris-winnaar Alfred Birney om zijn optredens meer te doseren. Zijn uitgever De Geus gelooft echter dat het succes van De tolk van Java nog lang aanhoudt. Ook in een rustiger tempo kan Birney nog vaak acte de présence geven. read on…
Alfred Birney krijgt Libris Literatuurprijs en gaat niet met Mala Kishoendajal naar Den Haag
De commercie gaat vóór oude afspraken: Alfred Birney krijgt voor zijn roman De tolk van Java de Libris Literatuurprijs en DUS duwt zijn uitgever De Geus hem naar de sponsorende Libris boekhandels. Mala Kishoendajal, auteur bij de uitgeverij die Birney jarenlang trouw uitgaf: In de Knipscheer, heeft het nakijken. Dat deed Bob Dylan toch beter toen hij een ander prijsje ontving. read on…
Alfred Birney wint Libris Literatuurprijs 2017
Alfred Birney heeft met zijn roman De tolk van Java de Libris Literatuurprijs, groot 50.000 euro, gewonnen. read on…
Alfred Birney genomineerd voor Libris Literatuur Prijs 2017
Alfred Birney is een van de zes genomineerden voor de Libris Literatuur Prijs 2017. De andere kanshebbers zijn Walter van den Berg, Arnon Grunberg, Jeroen Olyslaegers, Marja Pruis en Lize Spit. Birney dankt zijn nominatie aan de roman De tolk van Java (Uitgeverij De Geus). Eerder was Alfred Birney met zijn essayboek over de Indische letteren De dubieuzen uit 2012 kanshebber op de E. du Perronprijs 2012 en de Halewijnprijs 2012.
Henriette Roland Holst-prijs 2017 voor Alfred Birney
De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden heeft in haar laatste bestuursvergadering de Henriëtte Roland Holst-prijs 2017 toegekend aan Alfred Birney voor zijn roman De tolk van Java. read on…
Alfred Birney genomineerd voor Halewijnprijs 2012
De nominatie is toegekend mede naar aanleiding van zijn essayboek De dubieuzen (2012) en zijn drie ‘rivierennovellen’ uit 2011, 2010 en 2009. De Halewijnprijs, literatuurprijs van de stad Roermond, is een auteursprijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan een auteur die al voorbij haar/zijn debuut is, een literair talent dat naar de mening van een deskundige jury, op grond van de kwaliteit van haar/zijn verschenen werk, bredere publieke belangstelling verdient. De winnaar wordt medio september bekendgemaakt. De prijs zal worden uitgereikt op 24 november 2012. Prijswinnaars uit het recente verleden zijn o.a. Tommy Wieringa, Vrouwkje Tuinman, Adriaan Jaeggi, Arthur Japin, Esther Jansma, Otto de Kat. Prijswinnaar van het afgelopen jaar is Johan de Boose mede naar aanleiding van zijn roman Bloedgetuigen.
Wat Multatuli, Daum en Couperus ons niet vertelden
Alfred Birney maakt in De dubieuzen duidelijk dat de literaire canon dodelijk is geweest voor het beeld dat wij nu van de koloniale literatuur hebben en dus ook van de rol van de Indo in de geschiedenis.
door Ezra de Haan
Het valt Alfred Birney op dat onze geschiedenis, in het bijzonder de koloniale en postkoloniale geschiedenis, is verworden tot iets voor freaks, vooral waar verhalende literatuur als bronnenmateriaal gebruikt wordt. Alles wat voor de Tweede Wereldoorlog gebeurde lijkt in het vergeetboek terecht te zijn gekomen. Pijnlijk vooral voor bevolkingsgroepen in Nederland zoals de Indo’s. Birney wijst op de ‘minder fraaie episodes’ in onze geschiedenis en het feit dat Nederland geen postkoloniaal debat heeft gekend, in tegenstelling tot Frankrijk, Engeland en Amerika. Blijkbaar probeerde men zo de eeuwenlange moordpartijen in Indonesië en de vele andere zwarte bladzijden van de vaderlandse geschiedenis onder het tapijt te vegen.
Lees hier de hele recensie op Literatuurplein.nl
De Dubieuzen van Alfred Birney werd op 20 april 2012 gepresenteerd. Klik hier voor meer info.
Birney Struggle Blues (3 en slot)
door Marjolein van Asdonck
Maar ik ging toch door met het nachtelijk leven. ‘s Nachts zat ik poëzie te schrijven en liedjes, songteksten. ‘s Nachts is het rustig. Eerste versies moet ik altijd wel ’s nachts schrijven, ja. Maar het is het allebei, wat jij zegt, afsluiten van de maatschappij, erbuiten willen staan. Ik geloof niet dat het een keuze is. Want als je het zo zegt, wek je de indruk dat ik ervoor kies. Waarom wijs je de maatschappij af? Omdat de maatschappij zegt: we hoeven jou niet. Ik worstel mijn hele leven al met de vraag van de vrije wil. Het is een tijd lang een trend geweest om te zeggen: ‘daar kies je toch voor’. Nee! Jij bent van goede afkomst, jij hebt aardige ouders, jij kon gaan studeren, jij hebt nooit hoeven knokken voor je leven. Jij bent nooit aangesproken op je blanke uiterlijk, ze hebben jou nooit gevraagd: waar kom jij vandaan? De vraag is moeilijk te beantwoorden. Ben je snel kwaad, ben je provocatief, of reageer je op bepaalde dingen? Ik kan niet tegen gemarchandeer zoals met die boekenweek. Ik vind dat Indische Nederlanders onrecht is aangedaan in 1992. Om die dingen word ik kwaad. Ben ík dan zo’n moeilijke jongen?
Nou ja, vertel jij het maar.
Waarom moet ik m’n bek houden dan? Het valt me op dat er weinig Indisch protest meer is. Als je slim bent, ga je op een podium zitten en dan denk je alleen: ik moet zo veel mogelijk boeken verkopen. Maar dat kan ik niet. Vorig jaar november was er een symposium in Nijmegen. Ik zat er bij Wim Brands, met Eveline Stoel – een nieuwkomer – Wim Willems en Lizzy van Leeuwen. Komen ze weer met ‘de zwijgende vader’ aanzetten. Moet ik dan als Alfred Birney daar voor de 500ste keer in meegaan? Mijn vader die zweeg nooit! Die had het elke dag over de oorlog, elke dag. Hield ie z’n smoel maar eens! En als zijn vrienden kwamen spraken ze, half Maleis, half Hollands, alleen maar daar over. Er werd helemaal niet gezwegen. Nee, Indo’s móesten hun smoel houden. Indische mensen hadden wél hun verhaal en ze hadden heel veel te vertellen. Mijn eigen moeder – mijn Hollandse moeder – zei tegen mijn vader: ‘Ik weet het nu wel’, terwijl ze het helemaal niet wist, ‘het is geweest’. En dan komt er weer één met ‘de zwijgende vader’ aanzetten. Dan zitten er nota bene Indo’s in de zaal te applaudisseren. Hoe kun je daar als Indo voor klappen?
Wat vind je van ouder worden?
Nou ouder worden is niet zo erg. Je gaat alleen steeds vaker naar de dokter. En vrienden ontvallen je, er zijn mensen die krijgen die verschrikkelijke ziekte. Mijn leukste vrienden zijn al niet meer hier. Ik ben bezig met de opvoeding van mijn zoon, want ik ben een late vader. Hij en zijn vrienden houden me jong en ja, wat kan ik zeggen? Het is moeilijker om een vriendinnetje te vinden. Er zijn wel vrouwen die zich aanbieden, maar die zijn honderdtwintig ofzo. Ouder worden, waarom begin je daar over?
Omdat je 60 wordt dit jaar. Wat zoeken vrouwen in een getormenteerde schrijver? Willen ze iemand redden? Vertroetelen? Kinderen van ‘m?
De moeders van mijn kinderen hebben nooit geloofd dat ik een getormenteerde schrijver ben. De moeder van mijn dochter las De onschuld van een vis en zei: ‘Dat kan niet. Was het echt zo?’ Nee, in werkelijkheid was het erger, zei ik. Hoe vond je het boek dan? ‘Ik vond het een goed boek, maar het kan niet. Is het echt zo gebeurd?’ Nee, het was veel erger. Ik heb er een roman van gemaakt. ‘Zie je wel’, zei ze. Ze vonden me helemaal geen getormenteerd schrijver.
Vind je dat zelf wel?
Nee. Misschien jij. Ik heb mezelf nooit zo beschouwd. Een boek als De onschuld van een vis schrijf je niet als je Kluun heet natuurlijk. Dat is duidelijk het boek van een getormenteerde schrijver. Niemand heeft me ooit zo genoemd.
Ben je dan een getormenteerd mens?
Ik ben bang van wel. Geplaagd door herinneringen… Dat is wel mooi: hoe ouder je wordt, hoe minder je wordt geplaagd. De nachtmerries gaan over. Hoe ouder je wordt, hoe meer je je verzoent met je verleden. Mijn vader, als ik die nu beschrijf bijvoorbeeld, dan krijgt ie toch meer gezichten. Hij kon ontzettend gezellig zijn. Hij stierf in 2005 en een paar maanden later kreeg ik een hartaanval. Een Indische vriendin, Peggy, legde gelijk het verband. Mijn zus ook: ‘Is het door pa?’ Nee, joh, ik heb gewoon teveel gerookt, zei ik dan. En ik heb zestien jaar lang aan de Utrechtsebaan gewoond. Daar word je ook niet gezonder van.
Wat heeft zijn dood met je gedaan?
Die man gaat dood. Ik krijg een hartaanval. Dan krijg je een soort van burn-out. Ik word moe. Ik denk: ik schrijf niet meer. Die roman van die rivieren, ik kan dat niet aan. Het is teveel. Te zwaar. Ik besloot om in plaats van één roman elk jaar een novelle te schrijven. En korte verhalen. Ik ben steeds compacter gaan schrijven. 250 woorden, maakt niet uit waar het over gaat. Maar op zo’n manier dat ik de fragmenten later aan elkaar kan schrijven. Ik verzamel eigenlijk fragmenten.
Wat heeft dat met je vader te maken?
O ja. Huhu. Hij ging dood. Effe denken…
Las hij je werk?
Ja, hij werd op de hoogte gehouden door kennissen uit Nederland. Dan stuurde hij weer een brief op vanuit Spanje. Eén keer schreef hij: Ik heb nog ouwe mariniersvriendjes in Nederland en die stuur ik op je af, als jij zo doorgaat met schrijven. Op een gegeven moment ben ik echt kwaad geworden. Nou is het genoeg! Ik ben achter de schrijfmachine gaan zitten en ik heb geschreven: Geachte… pa, het is allemaal de schuld van mijn moeder, van de tehuizen, van de leraren op school, de hele wereld is schuldig aan alles wat er is gebeurd. En jij, jij hebt helemaal niets gedaan. Jij bent volkomen onschuldig. Stuur die onschuldige mariniers maar naar me toe. Ik schop ze één voor één de trap af. Toen kreeg ik een brief terug van hem: ja, sorry, toen kroop ie door het stof. De onschuld van een vis is waarschijnlijk een van mijn knapste boeken. Mijn boeken zijn wel autobiografisch, maar ik wilde er nooit over vertellen want het gaat erom hóe ik schrijf. Mijn vader ging dood en ik moest een verhaal schrijven voor Archipel, maar ik kon niet meer over hem schrijven. Ik kon niet meer boos worden.
Was hij je muze?
Ik zag mezelf altijd als een vakman. Ook een manier om mezelf in de hand te houden. Want emotionele verhalen; als je die probeert op te schrijven, dan stort je in elkaar. Maar als je probeert een roman te schrijven, moet je stijlvast zijn, perspectief, al die dingen. Het is een vak, je bent heel vakkundig bezig. Als ik een boek schrijf, dan lijd ik aan ernstige slapeloosheid. Na drie weken moet ik stoppen want dan moet ik gewoon bijkomen, bijkomen, want ik slaap dan niet. Er komen zoveel dingen bij me naar boven. Dingen die niet in mijn boeken komen te staan. Dus ik ben inderdaad getormenteerd. Ik wist het niet. Ik heb het nooit willen weten misschien? Als je jezelf niet voor de gek kunt houden, kun je niet leven. Je kunt niet met alles tegelijk de confrontatie aangaan. Dan spring je van het dak af. Dat kan geen mens aan. Dat zie ik aan mijn broers en zussen. Ik schrijf nu 25 jaar. En door dat schrijven heb ik eigenlijk een soort therapie gevolgd, maar wel door het altijd te ontkennen. Want als ik tegen mezelf zou zeggen: ik ben een getormenteerd schrijver, ik heb het schrijven nodig om allerlei dingen te verwerken, dan kon ik niet meer tegen mezelf zeggen: je bent een kunstenaar. Ik heb er altijd omheen gelopen. Ik denk dat dat het is. Soms moet je jezelf in de maling nemen. Mijn vader! Hij is mijn muze! Ik wist dat niet. En geen mooie vrouw van vroeger. Dat is makkelijk. Dat wil je. Maar niet een of andere agressieve vader. Mijn hemel, hij was het. Maar ik hou ook van die man, vond ik ook zo vervelend toen ik daar achter kwam. Een haat-liefdeverhouding. Als je wordt mishandeld in je jeugd en je wordt verder niet aangeraakt… ik had een koude, kille moeder. Mijn vader heeft me tenminste wel aangeraakt. Het deed pijn, maar ik heb altijd bestaan voor mijn vader. Ik kon niet om hem heen, maar hij ook niet om mij. Daarom sloeg ie me. Ik had waarschijnlijk iets in me, in mijn ogen, waar hij niet tegen kon. Maar dat kun je als kind niet weten. Mijn moeder heeft me wel eens verteld dat ik heel diep kon kijken. Zat ze met me op de bank in de tram als klein jongetje, en dan kon ik iemand de hele tijd aankijken. Soms was het zo erg dat een passagier opstond en ergens anders ging zitten. ‘En zo kon jij ook naar je vader kijken.’ Ik vroeg haar: maar waarom keek ik dan zo? ‘Ja’, zei ze, ‘dat moet je aan jezelf vragen.’
www.alfredbirney.nl
Birney Struggle Blues (2)
door Marjolein van Asdonck
En nu kunnen ze er nog steeds niet tegen?
Het zal wel in mijn karakter zitten. Het is een kant van me, ja, vrees ik toch wel. Eerst is dat onderdrukt door mijn vader en in die tehuizen hebben ze geprobeerd het te onderdrukken door me op te sluiten en me weg te sturen. Hoe kun je van een maatschappij houden als ze je niet willen? Je ziet er niet uit zoals zij dat willen – je bent een Indo hè – je hebt je school niet afgemaakt. Je kunt geen werk vinden. Toen ik achttien was zwierf ik over straat met mijn gitaar. Ik weet niet meer hoe ik die jaren ben doorgekomen, ik heb een moeilijke tijd gehad tot mijn 25ste.
RSS
Facebook
Twitter
