blog | werkgroep caraïbische letteren

Surinaamse krijgsgevangenen: dwangarbeid aan de Birma-Siam Spoorweg

Surinaamse krijgsgevangenen: dwangarbeid aan de Birma-Siam Spoorweg, een lijst opgesteld

door William Man A Hing

Van de Surinaamse krijgsgevangenen die in WOII te werk werden gesteld bij de Birma-Siam Spoorweg, de Death Railway, kon een afzonderlijk overzicht worden samengesteld.  Onder de gedetineerden bevond zich eveneens een lotgenoot die hier is opgenomen omdat hij weliswaar in Nederlands-indië was geboren maar die zich na de oorlog voor goed is gaan vestigen in Suriname. Door de talloze ontberingen en zware beproevingen hebben 10 van deze 35 “slavenarbeiders” de bevrijding niet meer mogen beleven. Prominent worden de gedetineerden met hun gegevens gepresenteerd terwijl daarnaast kanttekeningen worden geplaatst bij de familienaam en bekende verwanten.

De beroemde Bridge on the River Kwai, Kanchanaburi, Thailand. Foto © Michiel van Kempen

Baank, Wilhelm Anton Lodewijk,
Paramaribo: 03-09-1903, Lds.sold.tkl.inf.g.s.;
Vader: FW Baank / moeder: Ja Hen, HM;
contactadres: echtgenote FL Baank- Martherus, Ivo-tehuis, Buitenzorg;
15-08-1942: overplaatsing naar Thailand, 1943 naar Kamp II;
vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 418.
Spoorweg: volgno. 338, Pte Kamp II (19855).
Noot: deze naam Baank komt zowel in Suriname als in Nederland voor, in het laatste geval met: 1947 = 45 pers. en 2007 = 70 pers. (NFB);

Beudeker, Wim,
Paramaribo: 01-01-1908, Brig. / no. 87537 Genie Bat. II,
Res. 1e Luit. Art;
Moeder: Ottolina;
Contactadres: Mw F Gerrits, Oud-Hollandstraat 11, Soerabaja;
arrest: 09-03-1942;
1943 overgeplaatst naar Kamp II in Thailand;
Vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 420.
Spoorweg: volgno. 935, Korp. Kamp II (20452).
Noot: 15-06-1843 werd gemanumitteerd ene Johanna Dorothea Beudiker door SM B(e)udiker. (tH/D 1997: 144 no. 1357)
Vermoedelijk is Beudeker een variant van Beudiker en telde deze naam volgens de NFB in 1947 = 134 dragers en 2007 = 213 dragers; in Suriname is alleen de versie Beudeker gevonden;

Boumann, Arthur Hendrik,
Paramaribo: 28-12-1909, Mil. Kpl Se KM.;
arrestatie: 15-08-1942, Java;
14-01-1943 overgebracht naar Kamp VI in Thailand;
07-09-1944: “Killed by Allied Bombing” at
No. 1 Branch Camp of Thai POW Camp, Thailand;
moeder: Cordelia Celestine;
contactadres: Boumann-Cohen, Pension Joyce Emmapark 9, Soerabaia;
JKaart, Inv. # 421.
Kanchanaburi War Cemetery: # 3 E 2/20, Thailand. (OGS.nl).| Noot:
1863 (Emancipatie): Bouwman, een der namen gegeven aan de 139 vrijgelaten slaven van de suikerplantage Accaribo (Gran Pranasi) aan de linkeroever van de Surinamerivier, toebehorende aan AJ Winkler, wede van Th van Schaank uit Amsterdam (ten Hove et al. 2003: 144 # 70);
1863 (Emancipatie): Bouwman, een der namen gegeven aan 85 slaven van de katoenplantage aan de Warappakreek toebehorende aan WE Ruhmann (voor 3/5 deel uit Suriname); (ten Hove et al. 2003: 163 # 175)
1863 (Emancipatie): Bouwman, een der namen gegeven aan 129 slaven van de suikerplantage Pieterszorg aan de Beneden-Commewijne toebehorende aan WE Ruhmann ½ deel (Sur.); erven Wijlde ¼ deel en erven Hayward ¼ deel); (ten Hove et al. 2003: 163 # 176)
C.B.B. (Paramaribo): moeder: CC Wilson; vader: JL Boumann;
De weinig voorkomende naam Boumann kan een eigen stamlijn hebben gekend.
Ze is waarschijnlijk niet meer aanwezig in Suriname en bij NFB als volgt geregistreerd: 11pers.(1947) / 55pers.(2007);

Consen, François Karel,
Paramaribo: 30-10-1911; Sectie Cdt, Sgt-maj.;
B SMI 90723 Art-Sectie Cdt;
Vader: Johannes Rithorus Consen / moeder: Georgine Wilhelmina Trein; contactadres: Mw EJ Consen, Tjimahi;
arrest: 08-03-1942;
1943: overplaatsing naar Kamp VI;
vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 424.
Spoorweg: volgno. 2346, Sgt-maj. Kamp I (21863).
Noot: de naam Consen komt zowel in Suriname als in Nederland voor, en in het laatste geval met: 1947 = 18 pers. en 2007 (inclusief drie varianten) = 34 pers. (NFB)
Info van verwant Frank Consen:
François Karel, was een jongere broer van mijn vader.
Hij is overleden: 30-06-1976, Paramaribo.
Zijn vrouw was: Elizabeth Johanna Sahuleka, geboren 19-07-1907, Ambon en overleden te Willemstad, Curaçao;

Consen, Reginald Otto,
JKaart: n.a.
Spoorweg: volgno. 2347, Korporaal, Kamp VIII (21864).
Info Frank Consen:
Reginald Otto was broer van François Karel;
Info van verwant Frank Consen:
Reginald Otto was broer van François Karel en dus ook van mijn vader.
Hij is geboren: 28-04-1916, Paramaribo en overleden: 30-09-2008, Leiderdorp.

Zijn vrouw Jeanne Ondang is geboren: 27-04-1920, Djocja (Djokjakarta) en overleden: 14-01-2014, Leiderdorp;

Dijk van, Derk Johan,
Paramaribo, 20-12-1914,
4 – Dep Inf II, Poerworedjo;
B – Sgt Inf – Instr Rege;
Vader: Teunis van Dijk;
Moeder: Geertruida Loor;
Contactadres: mw IL van Dijk – Hilliger,
Kampementsweg 25,
Poerworedjo;
Arrest: 08-03-1942;
29-10-1942: overplaatsing naar Thailand;
Vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 427.
Spoor: volgno. 3159, Sgt Kamp VII (22676).
Noot: deze naam is in Suriname uitsluitend bekend als “van Dijk”, maar in Nederland volgens NFB ook met de varianten “Van Dijk; :van Dyk” en Van Dyk”;

Dragten, George Maria,
Paramaribo: 30-10-1901, Landst. Soldaat;
Vader: Jacobus;
Contactadres: CF Dragten, Patih;
arrest: 09-03-1942;
overplaatsing naar Thailand: 1943, naar Kamp I;
vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 426.
Spoorweg: volgno. 3001, Pte Kamp I (25518).
Noot: 30-03-1841 werden Paulina Keetje Dragten en Frederik Frans Dragten gemanumitteerd door Elisabeth Wilhelmina Pardo. (ten Hove 1997: 132 nos. 1048 en 1050; 06-10-1853 werd Wilhelmina Maria Dragten (dochter van Paulina Keetje Dragten) door FF Dragten gemanumitteerd. (ten Hove 1997: 232 no. 3565)
De naam Dragten lijkt niet meer in Suriname voor te komen maar in Nederland nog wel met: 1947 = 13 pers. en 2007 = < 5 pers. (NFB)

Dragten, Stuart, Paramaribo: 07-06-1894, Dir. Off. Van gez. 2ekl., Chef Hospitaal; vader: Anton Alexander / moeder: Helena Francis; contactadres: Mw R Dragten-Dennert, Den Haag, Laan van Meerdervoort 1024; arrest: 07-03-1942; overgeplaatst naar Thailand 15-08-1942 / 1943; vrijl.: 30-08-1945; JKaart, Inv. # 426. Spoorweg: Officier Kamp I (18536). Noot: vader Anton A Dragten was werkzaam in het krantenbedrijf in Suriname. (K’ranti! De Surinaamse Pers, 1774 – 2007, Amsterdam 2008) Naar Anton Dragten is een hoofdweg in Paramaribo vernoemd.

Duyfjes, Johan Ir. Paramaribo, 19-06-1906, Res Elt Gi Knil. (geoloog); arrestatie: 12-03-1942, Java, Bandung; overgebracht naar Kamp I in Thailand; vader: G Duyfjes / moeder: E Duyfjes – Hengeveld; contactadres: Mw Duyfjes – Townsend, Wenckebachlaan, Bandoeng; 07-08-1943: “Died of malnutrition”, Wan Yai Camp, Kanchanaburi Pref., Thailand; Wan Yai Cemetary, Kanchanaburi: # JA24; JKaart, Inv. # 426. Kanchanaburi War Cemetary: # 5 F67, Thailand. (OGS.nl) Noot: de naam Duyfjes komt waarschijnlijk niet meer voor in Suriname en is in Nederland als volgt geregistreerd bij NFB: 1pers.(1947) / 0pers.(2007);

Elliot, Duncan Jozeph, Paramaribo: 14-01-1910, B-sgt. Mar., Insp. v. Pol.; arrest: 08-03-1942; 29-10-1942: overgebracht naar Kamp in Thailand; vrijl.: 02-11-1945; vader: Elliot, George Francis; moeder: Chie-A-Ngie, Hendrina Charlotte; contactadres: Mw Elliot, Kantineweg 2595, Tjimahi. JKaart, Inv. # 427. Noot: de naam Elliot was een der namen gegeven aan geëmancipeerde slaven van de plantage Waterloo van de “Eigenaren Robert Kirk 41/48, John Janet Duncanson 1/16, James Balfour 1/24 en Thomas Balfour voor 1/24 (Schotland)”. (ten Hove et al. 2003: 169 no. 208) Deze naam komt in Suriname voor en in Nederland volgens NFB als volgt: 01pers.(1947) / 36pers.(2007)

 

De beroemde Bridge on the River Kwai, Kanchanaburi, Thailand. Foto © Michiel van Kempen

Enuma, Max Leo, Paramaribo, 01-10-1905, (Keizerstraat), Res Tlt Knil., Stadspolitie Semarang; arrestatie: 18-03-1942, Java; 15-08-1942 overgeplaatst naar Thailand, 1943 naar Kamp VI; 28-03-1943: “Died of Beri-beri”, POW Camp, Chungkai. Chungkai War Cemetery in de provincie Kanchanaburi; vader: Piet / moeder: Alegonda Jeanette; contactadres: mw FAM Enuma- Speulman, Singotoroweg 1 A, Semarang; JKaart, Inv. # 427. Spoorweg: Lt Kamp I (18578). Chungkai War Cemetary: # 11 F7. (OGS.nl). Noot: waarschijnlijk verwijst de naam Piet, de vader van Max Leo, naar P. Enuma die woonde aan de Jodenbreestraat C39 en leraar was te Paramaribo aan de Hendrikschool. (De Vraagbaak. Almanak voor Suriname 1915: 302) De naam Enuma komt waarschijnlijk niet meer voor in Suriname maar staat in Nederland bij NFB als volgt geregistreerd: 24pers.(1947) / 15pers.(2007)

Gravenberch, Erwin Edgar Louis, Paramaribo: 12-11-1812, Mil. Adm. Semarang; arrest: 08-03-1942; 1943: overgebracht naar Thailand, naar Kamp VI; vrijl.: 30-08-1945; moeder: Pauline Wilhelmina Hijmans; vader: Arnold Frits Gravenberch; contactadres: N. Gravenberch, Rooteweg Noord 130, Magelang; JKaart, Inv. # 430. Spoor: n.a. Noot: 1842: manumissie van Fredrik Gravenberch (slavennaam: Winst) door George Cornelis Berch Gravenhorst (tH/D 1997: 138 # 1224), en 1846: manumissie van 2 mannen en 6 vrouwen Gravenberch door AF Gravenberch (Gravenberg) (tH/D 1997: 162 # 1800 – # 1806). Onder hen bevond zich ook een Adolf Fredrik Gravenberch (huisbediende). 1863 (emancipatie: door Adolf Frederik Gravenberch, manumissie 1842, van 2 slaven) (ten Hove et al. 2004: 383 # PE304). De naam Gravenberch komt voor in Suriname en staat in Nederland bij NFB als volgt geregistreerd: 0pers. (1947) / 108pers. (2007)

Guljé, Lucien Charles, Nickerie, 19-01-1914; I-AI. HW Baravia 714, Art. Richter Ekl 75714; vader: Theodor Louis Guljé, moeder: Maria Jacquelina Buitenman; contactadres: Mw ME Guljé, Raden Salehlaan 24, Batavia C.; arrest: 08-03-1942; 1943: overgeplaatst naar Thailand, naar Kamp VI; vrijl.: 30-08-1945; JKaart, Inv. # 430. Spoor: volgno. 4386, Pte Kamp VII (23903). Noot: de naam Guljé die in Suriname nog nauwelijks voorkomt, staat in Nederland bij NFB als volgt geregistreerd: 30pers.(1947) / 38pers.(2007);

Kappé, Willy Herman, Paramaribo: 31-07-1906, Eur. Fourier Inf., moeder: Maria Alyda; contactadres: Mw Kappé – Masoera, Wates 236, Magelang; arrest: 07-03-1942; 29-10-1942: overplaatsing naar Thailand; vrijl.: 30-08-1945; JKaart, Inv. # 435. Spoorweg: volgno. 6089, Pte Kamp VI (25606). Noot: de naam Kappé komt nog zelden voor in Suriname en in Nederland als volgt, als Kappe(é): 261pers.(1947) / als Kappe: 273 pers. en als Kappé: 142pers. (2007)

Landkoer, Christiaan Emelus, Padang: 08-06-1900, mil. Adjudant; No. 82560, Ie garn. bat. van SWK; vader: Ch Landkoer / moeder: EG (EC?) Landkoer; Contactadres: echtgenote CJ Landkoer, Veltmanweg, Padang, Sumatra; arrest: 30-03-1942; 15-09-1942: overplaatsing naar Thailand; vrijl.: 20-08-1945; JKaart: Inv. # 438. Spoorweg: volgno. 7102, Adj. Kamp II (26619). Noot: te Paramaribo werd moeder Martha Landkoer geemancipeerd met haar zes kinderen: “Laurens, Antje, Marie, Joseph, Bernhard en Louis Landkoer”. ( ten Hove et al. 2004: 207 nos. 383 – 389) De naam Landkoer komt waarschijnlijk niet meer voor in Suriname en is in Nederland als volgt geregistreerd bij NFB: 0pers.(1947) / 08pers.(2007);

Opname van de verniemde Bridge on the River Kwai, Museum Kanchanaburi, Thailand. Foto © Michiel van Kempen

 

Lichtveld, Bert, Paramaribo: 30-06-1907, militie- sld.; no. 132307 Gi. II; Vader: Gerrit Lichtveld; Contactadres: Mw Lichtveld, Wilhelminapark, Lawang; arrest: 09-03-1942; 1943 overplaatsing naar Kamp II in Thailand; vrijl.: 30-08-1945; JKaart, Inv. # 439. Spoorweg: volgno. 7401, Pte Kamp II (26918). Noot: de originele familienaam Lichtveld werd aan een “rode slavin” genaamd MW Rosalé toegekend bij haar manumissie 17-09-1839 door His. Jean Legé (van Kempen in Mutyama, 1993); een andere manumissiedatum is 31-10-1839. (tH/D, 120: no. 781. De originele familienaam Lichtveld werd aan een “rode slavin” genaamd MW Rosalé toegekend bij haar manumissie 17-09-1839 door His. Jean Legé (van Kempen in Mutyama, 1993); een andere manumissiedatum is 31-10-1839. (tH/D 1997: 120 no. 781. Dit impliceert dat alle dragers van de naam Lichtveld aan elkaar verwant zijn. Beroemdste telg van de Lichtveld-clan is ongetwijfeld Lodewijk Alphonsus Maria (Lou) Lichtveld (Paramaribo, 1903 – Amsterdam, 1996). Deze werd 1963 als gewezen gevolmachtigd minister bij Hare Majesteits Ambassade te Washington (U.S.A.) benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw; (KNO, Den Haag) Door de Universiteit van Amsterdam werd hem 1962 een Eredoctoraat in de Linguistiek verleend. De naam Lichtveld komt waarschijnlijk niet meer voor in Suriname en is in Nederland bij NFB geregistreerd als volgt: 23pers.(1947) / 56pers.(2007);

Lichtveld, Julius Alfons Maria, Paramaribo: 22-07-1893, Res. Off. van gez. 2e kl. / psychiater-neuroloog; vader: Gerard / moeder: n.a.; contactadres: Mw Lichtveld – Doussee, Voorkampementsweg 5, Magelang; arrest: 07-03-1942; 15-08-1942: overgeplaatst naar Thailand, 1943 naar Kamp VI; vrijl.: 30-08-1945; JKaart, Inv. # 439. Spoorweg: Officier Kamp I (18950). Noot: Julius Alfons Maria huwde 11-06-1934 CJ Douxe (?) Het Nieuws van de dag voor Nederlands-Indië van 11-06-1934 alwaar hij was gevestigd als zenuwarts.(adv. Idem van 23-06-1934)

Lo-anjoe, Jules Herman Carl, Paramaribo: 01-05-1910; GB PLG Djambi, Palembang; B. Brig. Inf., stafschr. 90915; G.B. PLG. Djambi te Palembang; Vader: Theodoor Julius Lo-A-Njoe / moeder: Maria Hermina de Nes; contactadres: Mw Lo-A-Njoe, HBC, Gng Batoe 9, Buitenzorg; arrest: 08-03-1942; 1943: overplaatsing naar Thailand, naar Kamp VI; vrijl.: 30-08-1945; JKaart, Inv. # 439. Spoorweg: volgno. 7539, Korp. Kamp I (27056). Noot: stamvader Lo-Anjoe uit Sunon in de Zuidchinese provincie Guangdong was als 22-jarige contractarbeider 1866 met het Engelse schip Whirlwind naar Suriname geëmigreerd en geregistreerd onder volgno. 576. Noot: in Nederland zijn twee varianten van de naam geregistreerd met dragers als volgt: Lo-A-Njoe: 08pers.(1947); Lo-a-Njoe: 23pers. en Lo-A-Njoe: 136pers. (2007). In Suriname komen de volgende varianten van de naam voor: Lo A Njoe en Lo-A-Njoe;

 

Treinwagon uit de tijd van de aanleg van de Birmaspoorweg,,Museum Kanchanaburi, Thailand. Foto © Michiel van Kempen

 

Lobato de Mesquita, Arthur Ludwig Marius, Paramaribo: 12-07-1902, sgt-schrijver; no. 12678, Kazerne onderzeedienst, Soerabaja; Moeder: Suzanna Antoinette; Contactadres: A. Lobato de Mesquita, Immel; adres onbekend; arrest: 15-08-1942; 1943: overplaatsing naar Thailand, naar Kamp VI; Vrijl.: 30-08-1945; JKaart, Inv. # 462. Spoorweg: volgno. 7540, Sgt Kamp I (27057). De naam Lobato de Mesquita komt voor in Suriname en het aantal dragers daarvan bedraagt volgens NFB in Nederland als volgt: 04pers.(1947) en 45pers. (2007).

Meijer, Johan Reinhard, Paramaribo: 17-05-1905, Brg Art Knil.; arrestatie: 10-03-1942, Java; 1943: overgebracht naar Kamp IV in Thailand; 17-12-1943: “Died of malnutrition”, Wan Yai Camp, Thailand. Wan Yai Cemetary (V38) vader: Constantijn, Lodewijk / moeder: Johanns, Magdalena; contactadres: mw F Meijer – Jozeph, Tjilatjap, Java; JKaart, Inv. # 441. Spoorweg: volgno. 8237, Korp. Kamp IV (27754). Kanchanaburi War Cemetery: # 5 F13, Thailand. (OGS.nl) Noot: deze naam Meijer komt in Suriname voor en in Nederland volgens NFB als volgt: Meijer: 28.472pers.(1947) / Meijer: 38.472pers. en Meyer: 1.575pers. = totaal: 40.047pers.(2007)

Miranda de, Victor Maximiliaan, 19-06-1914 Paramaribo, Princessestraat 28, leraar boekhouden, Gouv. Lyceum, Soerabaia, Kust Bat. Artie (Mil.sld.arte.); arrestatie: 09-03-1942; 1943: overgebracht naar Kamp VI in Thailand; vrijl.: 30-08-1945; vader: Julius Caesar; moeder: Georgina, Albertina, Margaretha; contactadres: mw MF de Miranda, Rochussenstraat 2, Soerabaia; JKaart, Inv. # 442. Spoorweg: volgno. 8332, Pte Kamp I (27849). Noot: Post bellum Victor Maximiliaan de Miranda werd na de oorlog gouvernementsaccountant in Suriname en vervolgens: 1958: minister van Openbare Werken en Verkeer in het kabinet van Mr SD Emanuels; 1963 – 1980: president van de Centrale Bank van Suriname; Hij is 09 september 2003 overleden te Paramaribo. (http://nl. wikipedia.org/wiki/Victor_Maximiliaan_de_Miranda) (raadpleegdatum: 13-07-2016) Was gehuwd met: Felicitas Inisrah Sanjoto, geboren: 10-01-1916, Bangil (Oost Java) en overleden: 15-02-2014, Paramaribo. Opvallend in het overlijdensbericht is dat de adellijke titel van betrokkene: “Raden Roro” achter haar naam is geplaatst. (advertentie van 19-02-2014 op beri.nl) Uit het huwelijk zijn drie dochters geboren: Ietje Telemina (geb. 1942); Margaretha Hasini (geb. 1946) en Felice Inisrah (geb. 1949). Zie “The genealogical tree of Ietje Telemina de Miranda – De West bij www.dewest-online.com > stamboom; (raadpleegdatum: 13-07-2016)
Voor zijn verdiensten werd VM de Miranda tweemaal onderscheiden, en wel als:
1. gewezen minister van Openbare Werken en Verkeer 1963 benoemd tot Grootofficier in de Orde van Oranje-Nassau, en
2. President van Centrale Bank van Suriname 1978 benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
(KNO, Den Haag)
Noot:
De familienaam “de Miranda” is algemeen bekend in Suriname.
Voor verwant mr dr JC de Miranda (1906 – 1956) werd 1961 een standbeeld opgericht; tevens werd het Surinaams Lyceum en een straat in Paramaribo naar hem vernoemd.
Voor zijn verdiensten als Voorzitter van de Regeringsraad van Suriname werd JC de Miranda bij K.B. 21-04-1951 no. 3 benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. (KNO, den Haag)
Verder is in 1961 voor hem een bronzen standbeeld (maker: Leo [PJ] Braat) geplaatst voor het gebouw van het ministerie van Financiën aan de zijde van de mr dr JC de Mirandastraat (voorheen: Oranjestraat).
Genealogie en andere info van en over de familie is online beschikbaar.
De naam “de Miranda” komt in Suriname voor en in Nederland bij NFB als volgt geregistreerd: 1947: de Miranda – 44pers. / 2007: de Miranda – 180pers. en De Miranda — < 5 pers; in totaal — < 185personen;

 

Trein op de beroemde Bridge on the River Kwai, Kanchanaburi, Thailand. Foto © Michiel van Kempen

Munsel, Emanuel Frederik Alexander,
Paramaribo: 07-03-1909, sgt. Inf;
vader: Alexander Leopold Constantijn / moeder: Faals, Maria;
Contractadres: mw J Munsel, Malang;
arrest: 08-03-1942;
1943 overplaatsing naar Thailand, naar Kamp VI;
vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 442.
Spoorweg: volgno. 8589, Sgt Kamp I (28106).
Noot: 19-08-1851 werden Josephina Elisabeth Munsel en Maria Magdalena Tresa Munsel en hun beider moeder Sophia Elisabeth
Wilhelmina Munsel tegelijkertijd gemanumitteerd door Jaberi van S van Heijstvliet / ML Tinsy curator. (tH/D 1997: 206 nos 2910; 2911 en 2912)
De naam Munsel lijkt niet meer voor te komen in Suriname en is in Nederland bij NFB als volgt geregistreerd: 1947 = 0pers. en 2007 = 13 pers. (NFB)

Munsel, Lucien Constantijn Leopold,
Paramaribo: 22-05-1899,
Landstorm matroos;
15799/D Kazerne Goebeng, Soerabaya;
Contactadres: M Munsel- Vaals, Djogodolo 6, Soerabaja;
arrest: 15-08-1942;
1943 overgeplaatst naar Kamp VI in Thailand;
Vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 463.
Spoorweg: volgno. 8590, Smn Kamp I (28107);

Pengel, Izaak Theo,
La Prosperité: 26-09-1907,
Fuselier; (Hoofdopzichter);
arrest: 10-10-1942;
29-10-1942: overgeplaatst naar Kamp in Thailand;
vrijl.: 30-08-1945;
Vader: Frits Pengel / moeder: Fare, Helene;
contactadres: Louise Maxwell, Atlaslaan 13, Beekhuizen-Paramaribo;
JKaart, Inv. # 445.
Spoorweg: volgno. 9273, Pte Kamp II (28790)
Noot: een der namen gegeven aan geëmancipeerde slaven van de plantage La Prosperité van de “Eigenaren de erven D Jansen Eyken Sluyters (Amsterdam en Paramaribo)”. (ten Hove et al. 2003: 139 en 140 no. 38)
De naam Pengel komt zowel in Suriname als in Nederland voor, en in het laatste geval met: 1947 = 01pers. en 2007 = 541pers. (NFB)
Bekendste telg: Johan Adolf Pengel (1916 – 1970, Paramaribo), Leider van de politieke partij NPS (Nationale Partij Suriname, Lid der Staten van Suriname en Minister-President van Suriname.ëë
Voor zijn verdiensten ontving hij 1967 de Venezolaanse onderscheiding: la Orden del Libertador en grado de Gran Cordón en voorts volgende Nederlandse onderscheidingen:
1. 1959: Officier in de Orde van Oranje-Nassau als lid der Staten van Suriname;
2. 1969: Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw als gewezen minister-president van Suriname, minister van Algemene Zaken, tevens minister van Binnenlandse Zaken en minister van Financiën;
3. 1965: Commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw bij het staatsbezoek van H.M. de Koningin en Z.K.H. de Prins der Nederlanden.
Het internationale vliegveld Zanderij van Suriname is naar hem vernoemd als JA Pengel Airport;.
Voorts is 1974 voor hem een bronzen standbeeld (maker: Stuart [SH] Robles de Medina) geplaatst op het Onafhankelijkheidsplein (voorheen: Gouvernementsplein) nabij het gebouw van het ministerie van Financiën te Paramaribo;

 

 

Johan Adolf Pengel. Beeld door Stuart Robles de Medina, Onafhankelijkheidsplein Paramaribo. Foto © Michiel van Kempen

Polak, Joost Arnold,
Paramaribo: 14-12-1903,
Vader: Polak, Egbert Johan / moeder: Slomons, Elizabeth Suzanna;
contactadres: PCh Polak, te Meester Cornelis.;
arrest: 08-03-1942;
29-10-1942: overgebracht naar Thailand;
vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 445.
Spoorweg: volgno. 9522, Sgt Kamp II (29039).
Noot: zes leden van de familie Polak stonden bij de Emancipatie geregistreerd als slavenhouders te Paramaribo: Aron Jacob Polak; Aron Joseph Polak Joszn; Anna Mozes Polak; Isay Mozes Polak; Olk Samuel Polak en Rachel M. Polak. (ten Hove et al. 2004: 415: PE684 – PE690)
De naam Polak komt zowel in Suriname als in Nederland voor en in het laatste geval als volgt geregistreerd bij NFB: 1.459(pers.) / als Polak: 1.654pers. en als Polák:
< 5 pers. (2007)

 

A.J.H. Quintus Bosz en zijn echtgenote op het balkon van hun huis in Paramaribo, ca. 1957.

Quintus-Bosz, Aksel Johann Albrecht,
JKaart: n.a.
geboren: 25-04-1915, Pasaroean, Nederlands-Indië, en overleden: 29-07-1993, Paramaribo;
Hij werd door de Japanse bezetter gedetineerd en tewerkgesteld aan de roemruchte Birma-Siam-spoorweg. Als Officier (1/Lt) verbleef hij in Kamp IV onder no. 19153. (Japansegevangenkampen.nl.)
Andere bijzonderheden in dit verband ontbreken aangezien van hem geen interneringskaart is aangetroffen.
Quintus Bosz die voor zijn terugkeer naar zijn geboorteland in Nederland landbouw had gestudeerd werd na de oorlog jurist en in zijn nieuwe vaderland politicus. Hij werd 1949 als Res. Officier van de Koninklijke Landmacht in Suriname gedetacheerd waar hij toen verkoos zich voor goed te vestigen. Hij fungeerde in diverse functies bij de overheid en werd o.m. benoemd tot commissaris in diverse districten.
Hij promoveerde 1954 op een proefschrift “Drie eeuwen grondpolitiek in Suriname” aan de Rijksuniversiteit Groningen en trad verder op als docent aan de Universiteit van Suriname waarvan hij Rector Magnificus werd.
Hij was politiek geëngageerd en trad toe tot de P.N.P. (Progressieve Nationale Partij) voor welke partij hij werd verkozen als lid der Staten van Suriname.
(http://nl.m.wikipedia.org/wiki/Aksel_Quintus_Bosz …)
Huwelijken:
1938: Martha Maria van der Wal te Utrecht / 1956 echtsch. te Paramaribo;
1960: Djanakdee Sharma in Nickerie.
(openarch.nl en geni.com)
De naam Quintus Bosz die in Suriname niet meer voorkomt is in Nederland als volgt aanwezig volgens NFB: 04pers.(1947) / < 5 pers.(2007);

Rietwijk, Johan Josef Klaas,
Paramaribo: 05-06-1908, Knr Art Knil;
No. 193908: Ie Afd. Mob. Stelling Artie., Malang;
Hoofdonderwijzer Holl.Chin. school I, Malang;
arrest: 10-03-1942: Java;
1943: overgebracht naar Thailand, naar Kamp VI;
05-05-1944: “Died of malnutrition”, POW Camp Nong Pladuk;
Nong Pladuk Cemetery: # VA38;
vader: Alfred Leonard / moeder: Johanna, Wilhelmina Francis;
contactadres: AL Rietwijk, Ladesmastraat 39, Paramaribo;
JKaart, Inv. # 447.
Spoorweg: volgno. 10015, Pte Kamp I (29532).
Noot:
1845:
– manumissie van Charlotte Christina (huisbediende Christina) door JR – Robles; (tH/D 1997: 158 # 1693)
– manumissie van Jacoba Carolina (naaister Carolina) door Anna Hartog Jacobs; (tH/D 1997: 158 # 1702)
– manumissie van Hendrik Rudolph Rietwijk (te jonge Rudolph) door Anna Hartog Jacobs; (tH/D 1997: 158 # 1703)
Deze naam komt waarschijnlijk niet meer voor in Suriname en in Nederland bij NFB als volgt geregistreerd: 0pers.(1947 / < 5 pers.(2007)

Ruimveld, Willy Julius,
Paramaribo: 10-11-1908, B. Sld. Ekl. Inf;
vader: Julius Ruimveld / moeder: Henriette Nieuwboer;
contactadres: mw E Ruimveld, Batavia;
arrest: 08-03-1942;
vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 448.
Spoorweg: volgno. 10305, Pte Kamp I (29822)
Noot: met de naam Ruimveld werden gemanimuteerd: 09-06-1835 Doris door Maria Christiana Siegrist wed Frans Pieter Schweffel / Frans Bothe voor JG Forster (te Leipzig) en Bernhard Louis: 20-02-1850 door G Ruimveld. (tH/D 1997: 100 no. 306 en p. 192 no. 2554)
De naam Ruimveld komt waarschijnlijk niet meer voor in Suriname, maar in Nederland nog met: 1947= 0 pers. en 2007 = 21 pers. (NFB);

Samson, Johan Albert Richard,
Paramaribo: 26-06-1908, Sgt Ie Kl.;
arrest: 28-03-1942;
vrijl.: 30-08-1945;
contactadres: echtgenote MEC Samson-Tadema, Takengan, Sumatra.
JKaart, Inv. # 448.
Spoorweg: volgno. 10456, Sgt Kamp II (29973).
Noot: zes leden van de familie Samson stonden bij de Emancipatie genoteerd als slavenhouders te Paramaribo: Benjamin Marcus Samson; Emanuel Salomon Samson; Haim Salomon Samson; Judith Marcus
Samson; Alexandrina Eleonora Samson en Marcus Isay Samson. (ten Hove et al. 2004: 420 nos PE758 – 763)
De naam Samson komt in Suriname en in Nederland voor en in het laatste geval als volgt: 335pers.(1947) / 865pers.(2007) (NFB);

Sew Atjon, John Jauwkiem,
Paramaribo: 10-12-1895; inf.;
vader: Sew Atjon / moeder: JM Akan;
Contactadres: JM Sew-Atjon, Achterstraat 22, Solo;
arrest: 08-03-1942;
overgeplaatst naar Thailand: 15-08-1942, 1943 naar Kamp VI;
vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 450.
Spoorweg: volgno. 10988, Sgt Kamp I (30505).
Noot: John Jauwkiem Sew Atjon was 30-12-1927 gehuwd met Julia Alida Dulong in NOI. (onzeplek.nl/indische 4ever.nu; raadpleegdatum: 12-08-2013.
“ Sew A Tjon John J.K. overleden te Paramaribo 1960 “ (Namenlijst RK begraafplaats 2e lijst 2009, Heilig Verbond: Geruimde en te ruimen graven)
De naam Sew Atjon van een Chinese immigrant komt zowel voor in Suriname als in Nederland, en in het laatste geval met: 1947 = 0pers. en 2007 = 5 pers. (NFB).

 

Voetgangers op de Bridge on the River Kwai, Kanchanaburi, Thailand. Foto © Michiel van Kempen

Sibilo, Desiré Frits, Boekhouder,
26-10-1914, Paramaribo;
Boekhouder, Sgt.Ikl.;
vader: Heve Victor Sibilo,
moeder: Lobato, Maria Elisabeth;
contactadres: Mw B. Sibilo, Bandoeng;
arrestatie: 09-03-1942;
1943: overgebracht naar Kamp IV in Thailand;
vrijlating: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 450.
Spoorweg: volgno. 11009, Sgt. Kamp IV (30256).
Noot:
1858: manumissie van Sybelle Rosalina Sibilo door pl. Anna Catharina / MF Sibilo; (tH/D 1997: 296 # 5192)
De naam Sibilo komt nog voor in Suriname en staat in Nederland bij NFB als volgt geregistreerd: 0pers.(1947) / 53pers.(2007)

Spong, Otwald,
Paramaribo: 10-11-1908, B. SM. Gi;
vader: Spong, François Andre Justus / moeder: Hennip, Louise Egbertina;
contactadres: mw MJ Sprong, Barosweg g 134, Tjimahi;
arrest: 08-03-1942;
1943 overgeplaatst naar Kamp VI in Thailand;
Vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 451.
Spoorweg: volgno. 11412, Sgt-maj. Kamp I (30929).
Noot: bij de Emancipatie was een Georg May Spong slavenhouder te Paramaribo. (ten Hove et al. 2004: 425 no. PE831)
De naam Spong komt zowel in Suriname als in Nederland voor en is in het laatste geval als volgt geregistreerd bij NFB: 08pers.(1947) / 36pers.(2007);

Stoffels, Guillaume Franciscus Maximiliaan,
Paramaribo: 16-12-1910; Sgt. Inf.;
vader: Stoffels, William, Willem, Hendrik / moeder: Lesperan, Adolphina Ida;
arrest: 09-03-1942;
29-10-1942: overplaatsing naar Thailand;
vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 452.
Spoorweg: volgno. 11607, Sgt Kamp VII (31124).
OGS.nl: 24-06-1946, overleden in Mar. Hospitaal, Soerabaja;
Nederlands ereveld Kembang Kuning, Surabaya.
De naam Stoffels is zeldzaam in Suriname en staat in Nederland als volgt geregistreerd bij NFB: 1.348pers.(1947) / 1.837pers.(2007);

Stoffer, Josef Franciscus Emanuel,
Coronie: 09-05-1902, korporaal;
Infantery Barisan – Machinegunners;
vader: Francois Adolf / moeder: Louise Margaretha;
Contactadres: Mw Stoffer, Klodjen Lor nr. 23, Malang.
arrest: 11-03-1942;
15-08-1942: overplaatsing naar Thailand;
1943 naar Kamp VI;
vrijl.: 30-08-1945;
JKaart, Inv. # 452.
Spoorweg: volgno. 11608, Korp. Kamp I (31125)
Noot: door CA Stoffer werden gemanumitteerd: 12-09-1854 Maria Anna Helena Stoffer en 22-05-1863: Paulus Cezar Stoffer (tH/D19197: 246 # 3927 en p. 338 # 6240.
De naam Stoffer komt weinig voor in Suriname, maar in Nederland als volgt: 1947 = 588 pers. en 2007 = 932 pers. (NFB)
Teunis, Max Anton,
Paramaribo, 17-02-1897,
Kapt Adm Knil.;
arrest: 08-03-1942, Java, Bodjong Pitoeng (Tjiandjoer);
1943: overgebracht naar Thailand, naar Kamp VI;
21-04-1943: “Died of acute enteritis”, POW Camp, Chungkai;
Chungkai War Cemetery in de provincie Kanchanaburi;
vader: JH Teunis / moeder: AR Spreeuw;
contactadres: mw Rayman, Hotel des Indes, Batavia;
JKaart, Inv. # 453.
Spoorweg: Kpt. Kamp I (19342).
Chungkai War Cemetary: # 11 E5. (OGS.nl);
Noot:
de naam Teunis komt voor in Suriname en staat in Nederland bij NFB als volgt geregistreerd (Teunis en varianten): 340pers.(1947) / 569pers.(2007);

Vrieze, Anton Christiaan Johannes George,
JKaart: n.a.
Paramaribo: 15-02-1888, Sgt Inf Knil.;
19-10-1943: overleden aan “Amoebe Dysentary”;
Chungkai New Cemetery in de provincie Kanchanaburi, Thailand;
Chungkai New Cemetary: # 9 A 8;
OGS.nl en wereldoorlog2.com.
Noot:
1861: manumissie van Josephina Charlotte, dochter van Nina, door wede Focke geb. Esser / AE Howling; (tH/D 1997: 310 # 5530)
1863 (Emancipatie): Niwa Maria Vrieze, moeder van Jacqelina Vrieze en Josephina Charlotte; PE 258. (ten Hove et al. 2004: 333 # 719)
1863 (Emancipatie): Jacqueline Elisabeth Vrieze, zuster van Josephina Charlotte; PE 258. (ten Hove et al. 2004: 333 # 720)
De naam Vrieze komt voor in Suriname en is in Nederland bij NFB als volgt geregistreerd: (Vrieze en varianten), 417pers.(1947) / 567pers.(2007)

Weytingh, Charles Rudolph,
Paramaribo: 28-08-1902, Lst Sld. Inf.;
vader: Weytingh, Charles Rodolph / moeder: Arrias, Annette M.;
contactadres: CR Weytingh, p/a N.H.M. Batavia;
arrest: 08-03-1942, Java;
1943: overgebracht naar Thailand, naar Kamp VI;
28-03-1943: “Died of acute enteritis”, POW Camp Kinsaiyok Village,
Kinsaiyok Burial Site: # A 260, Kanachanaburi;
JKaart, Inv. # 458.
Spoor: volgno. 13261, Pte I (32778).
Kanchanaburi War Cemetery: # 5B 43. (OGS.nl)
Noot:
Vader Charles Rodolph (soms ook: Rudolph) Weytingh (soms ook: Weijtingh) was 09 juni 1871 in Suriname geboren en fungeerde o.m. als commisaris van verschillende districten. Naar hem is vernoemd de Commissaris Weytinghweg die als verlenging van de Coppenameweg loopt langs de Leidingen (met vestigingsplaatsen voor Javanen) naar de plaats Uitkijk aan de Saramaccarivier.
Bij K.B. van 1912 werd hij als Districtscommissaris te Nieuw Amsterdam (Suriname) bevorderd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. (KNO, den Haag)
Hij is 12 juni 1956 overleden te Den Haag.
De naam Weytingh komt waarschijnlijk als persoonsnaam niet meer voor in Suriname en staat in Nederland bij NFB als volgt geregistreerd: 8pers.(1947) / 24pers.(2007).

Afkortingen:
n..a. = niet aanwezig danwel niet aangetroffen;
JKaart = Japanse interneringskaart (Archief; CBG, den Haag)
KNO = Kanselarij der Nederlandse Orden, Den Haag;
K.B. = Koninklijk Besluit;
Kpt. = Kapitein;
Korp. = korporaal;
OGS = oorlogsgravenstichting.nl;
Pte (private) = militair;
Sgt = sergeant;
Sgt-maj = sergeant-majoor;
Smn (seaman) = zeeman;
Spoorweg = Birma – Siam Spoorweg; (Japanse krijgsgevangenkampen.nl)
Vrijl. = vrijlating; (na de oorlog overdracht aan de Geallieerden)

Geraadpleegd:

electronische vindplaatsen:
https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/archief/ indexen
betr.: Persoonskaarten (1939 – 1994)
http://www.cbgfamilienamen.nl/
bter.: Nederlandse Familienamenbank (hier afgekort: NFB)

http://www.dbnl.org/tekst;
betr: De Vraagbaak. Almanak voor Suriname 1913 en 1915;

http://www.gahetna.nl/collectie/index/nt00425
betr. :Japanse interneringskaarten, Nummer toegang: 2.10.50.03;
Kaarten: verschillende Inv. nos.; (hier afgekort als: JKaart, Inv. # …)
noot: het kaartenbestand is slechts voor een deel vanuit het Japans vertaald in het Nederlands;

www.geni.nl;
betr.: AJA Quitus Bosz;

http://www.japansekrijgsgevangenkampen.nl;
(raadpleegdatum: 20-07-2016) (naamlijsten van de verschillende spoorwegkampen hier afgekort als: Spoorweg: …)

http://www.network54.com
(raadpleegdatum: 20-07-2016)
betr.: fam. Weytingh;

http://www.oorlogsgravenstichting.com
(OGS.nl) (raadpleegdatum: 20-07-2016)

www.//openarch.nl;
betr.: AJA Quintus Bosz;

http://www.wereldoorlog2.com;

Bronnen en publicaties:
Centraal Bureau voor Burgerzaken, Paramaribo; (C.B.B.)
Man A Hing, William L.:
a. “Suriname en WO II: strijders in de Oost”, in De West van woensdag 14 augustus 2013, # 41817, p. 11 en p. 14;
b. “Suriname en WOII: langs Nederlandse erevelden in Indonesië”, in: De West van maandag 30 september 2013, # 41857;
c. “Suriname en WOII: Meer burgerslachtoffers in de Oost”, in De West van 13 september no. 41843;
d. “Surinamers en WO II. De Japanse hellekampen overleefd”, in: Wi Rutu, 13e jaargang no. 13/2, december 2013. P. 28 – 43. Ill.;

Bovenstaande artikelen zijn ook opgenomen in Caraïbisch Uitzicht;
Okke ten Hove en Dragtenstein 1997. Manumissies in Suriname 1832- 1863. (hier afgekort als: tH/D 1997);

Okke ten Hove, Wim Hoogbergen & Heinrich E. Helstone. Surinaamse Emancipatie 1863, Familienamen en Plantages; (hier afgekort als: ten Hove et al. 2003)

Okke ten Hove, Wim Hoogbergen & Heinrich E. Helstone. Surinaamse Emancipatie 1863, Paramaribo: Slaven en Eigenaren; (hier afgekort als: ten Hove et al. 2004 )

Telesur. Suriname Telefoongids 2015 – 2016. Paramaribo;

[Dit stuk is eerder verschenen in Wi Rutu no.16/2, december 2016. Pp. 18-32.]

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter