Sharda Ganga – Uien
En toen was het weer oudjaar, alsof er niets aan de hand is. Sommige mensen verbazen zich over de drukte op straat en in winkels, over de hoeveelheid feesten. Moraliserend wordt er gebromd: wel klagen over een kwartje meer voor de benzine, en tegelijkertijd voor elk feest nieuwe kleren kopen? Foei.
Sommigen zien in de vele feestelijke maaltijden het bewijs dat “we niet echt pinaren”. Maar kijk verder: de stukjes kip in de pom zijn kleiner, het vruchtensap wordt wat meer aangelengd, en het zoutvlees in de bruine bonen bestaat slechts uit uitgekookt vet. Want ook de slager speelt in op de magere tijden en verkoopt nu voor een habbekrats de resten van het onbetaalbaar geworden zoutvlees. Zo kunnen we tenminste de illusie van zoutvlees hebben.
Zo is de hele kerst- en oudjaarsperiode een les in illusie. Voor een paar dagen doen wij alsof de werkelijkheid niet bestaat. Als er een tijd is voor escapisme, dan is het deze week. Dat is de tijd waarop we willen doen alsof alles normaal is, de realiteit even ontvluchten. Ik gun het eenieder van harte. Ik voorzie vooralsnog niet heel veel om vrolijk van te worden in het nieuwe jaar, dus geniet ervan, zolang het kan. (Ik neem wel aan dat u genoeg opzij heeft gelegd om januari door te komen, hoe krapjes dan ook.)
Bij mijn groenteboer kreeg ik twee uien mee, als oudejaarsrelatiegeschenk. Ik zal niet jokken, ik was even in de war. Vooral omdat er geen enkele verklaring werd gegeven, de uitjes werden gewoon in de tas gedeponeerd zonder een woord. Ik dacht even dat het een symbolisch gebaar was, een ritueel, in de trant van dat je ‘s avonds een rauwe peper erbij doet als je eten aan iemand meegeeft. Wees blij dat je iets hebt gekregen, vonden vele vrienden, die mij behoorlijk ondankbaar vonden.
Het ging mij meer om de wijze waarop de uien zonder omhaal werden gedeponeerd dan om de waarde van de uien, maar dan nog: hun terechtwijzing was op zijn plaats. Ik realiseer me dat het de eerste keer is dat de groenteboer aan relatiegeschenken doet (tenminste, de eerste keer dat ik er één kreeg), en dat mag ik best meer waarderen in een tijd waarin je steeds minder oudejaarscadeautjes krijgt. Maar ik blijf het jammer vinden dat de uitjes niet gepaard gingen met een uitleg.
Kousenband snijden. Foto © Michiel van Kempen
Bijvoorbeeld: “Ik hoop dat we volgend jaar alleen hoeven te huilen als we uien snijden.” Ik vermoed ook dat de kans groot is dat ik volgend oudjaar met weemoed terugdenk aan twee uien. Zo op de valreep hoorde ik de VES-voorzitter vrijdag in een radio-interview verklaren dat de inkrimping van onze economie dit jaar nog veel erger is dan was voorspeld; dat de inkrimping groter is dan tijdens de militaire periode, en zelfs erger dan tijdens het ergste SAP-jaar (en voor de jongeren: Structureel Aanpassings Programma begin jaren negentig).
Aan het begin van het jaar waarschuwde de vorige VES-voorzitter al voor inkrimping- 2 tot 3 procent minimaal, dacht hij. Ach, dat optimisme van bijna een jaar geleden! Intussen kijken we tegen meer dan het drievoudige aan. Veel is er dus niet hersteld of gestabiliseerd, ondanks alle energie gestoken in een Herstel- en stabilisatieplan. Maar ach, als we de grootse plannen maar op papier hebben gezet, of hebben uitgesproken, dan hebben we ons werk gedaan, lijken de beleidsmakers te denken.
Hyperinflatie: geldpapier gebruikt als behang in 1923, Duitsland
Het is een ware epidemie van magisch denken in zijn allersimpelste vorm: het idee dat als je iets zegt of schrijft, en het maar vaak genoeg herhaalt, het vanzelf werkelijkheid wordt. Ik hoop dat onze beleidsmakers in 2017 afkomen van het magische denken. Of dat wij afkomen van beleidsmakers die magisch denken. Ik sta open voor beide mogelijkheden. En ik hoop van harte dat u in 2017 alleen hoeft te huilen als u uien snijdt.
gangadwt@gmail.com
[uit de Ware Tijd, 31/12/2016]
RSS
Facebook
Twitter
