blog | werkgroep caraïbische letteren

Jopie: De zwarte volksjongen die premier werd

‘Wacht even, weest gerust, alles komt terecht!’  Deze prominente uitspraak van Johan Adolf Pengel was een zegen aan het begin van zijn politieke carrière maar een vloek aan het einde. Van september 1962 tot aan zijn dood op 5 juni 1970 was hij voorzitter van de Nationale Partij Suriname (NPS) en van 1963 – 1969 premier van de kolonie Suriname.

Jopie AK

Op 25 november 2015 viert de republiek Suriname 40 jaar staatkundige onafhankelijkheid, na ruim 300 jaar gekoloniseerd te zijn door Nederland. Een mooie gelegenheid om niet alleen te kijken wat de zelfstandigheid het land heeft opgeleverd maar ook een realistische blik te werpen op de verhouding met het voormalige moederland. Een conferentie lijkt als platform erg geschikt om met prominenten uit beide landen gezamenlijk terug te blikken. Het resultaat lijkt echter net zo voorspelbaar: over en weer verwijten over elkaars verantwoordelijkheid.
Het unieke theatergezelschap MANNEN en Stichting Gilbert hebben niet gekozen voor een politieke confrontatie maar richten zich op twee hoofdrolspelers in de geschiedenis van de onafhankelijkheid van Suriname. In de voorstelling Jopie: De Zwarte Volksjongen Werd Premier bereiden Johan (Jopie) Adolf Pengel en Henck (Henkie) Alphonsus Eugène Arron de onafhankelijkheid van Suriname voor.
De geruststellende woorden van Jopie Pengel wierpen een schaduw op zijn politieke carrière. Van geruststelling was slechts sprake op momenten dat hij terugkwam van besprekingen uit Nederland met een zak geld. ‘Mi kisi wan lo moni (Ik heb veel geld meegekregen).’
De eerste echte zwarte volksjongen, die het schopte tot het hoogste Surinaamse politieke ambt, had zijn hele zittingsperiode ook nog last van het lichtgekleurde tot witte establishment. Je huidskleur bepaalde toen hoe hoog je op de maatschappelijke ladder mocht klimmen. Het zwarte volksbewustzijn was latent, om niet te spreken van totaal afwezig.

Sinds de jonge ambitieuze Henck Arron, kroonprins van Jopie Pengel, zijn zinnen gezet had op onafhankelijkheid van Suriname, klampten Jagernath Lachmon en zijn Hindostaanse partij VHP zich nog steviger vast aan de borsten van Nederland, in het bijzonder het koningshuis. Volgens Arron was de tijd rijp voor de Surinaamse onafhankelijkheid en waren de omstandigheden gunstig voor ook een politieke come back van Jopie. Of wilde hij toen zelf het roer overnemen? Maar wat is de prijs voor onafhankelijkheid? Is het in geld uit te drukken of misschien zelfs in mensenlevens? In een ideologisch dispuut over onafhankelijkheid tussen de jonge politicus en de oude bijna uitgebluste Jopie Pengel schuwen zij elkaar en de confrontatie niet. Jong en ambitieus versus oud, conservatief en bijna uitgerangeerd.
Na aandringen wil Jopie met hem praten, als Henkie ook een potje wilt dammen. Dan is Jopie in zijn element. Het damspel is voor Henkie slechts een bijkomstigheid. Het voorzitterschap van Jopie’s politieke partij de NPS is belangrijk om zijn ideaal realiseren. Alleen in die functie kan hij onafhankelijkheid van kolonisator Nederland realiseren.

Jopie is een politiek-maatschappelijk geëngageerd theaterstuk over de bekende Surinaamse politicus en vakbondsleider in de jaren ’60 Johan Adolf Pengel die zijn kroonprins Henck Arron voorbereid op de toekomst van Suriname. Een toekomst waarin eenheid in verscheidenheid als in een soort van blauwdruk gegoten moet worden.
De voorstelling wordt in november gespeeld in Amsterdam (Oostblok en Bijlmer Parktheater),
Den Haag (Theater de Vaillant), Almere (Schouwburg Almere) en Lelystad (Agora Theater).-.

 

 

Your comment please...

  • RSS
  • Facebook
  • Twitter