Evaluatie
door Rob Woortman
Na vier weken Trump zullen toch ook mijn meer populistische jonge vrienden moeten toegeven dat deze populist als president beslist geen succes genoemd kan worden. Of zullen fervente aanhangers van het populisme blijven volhouden dat het nog wel goedkomt met deze gevaarlijke gek, die geen begrip lijkt te hebben van wat een democratische rechtstaat nu feitelijk inhoudt.
Ik vind de situatie helemaal niet om te lachen, maar zeer zorgwekkend. De president creëert zijn eigen werkelijkheid, negeert de feiten en blijkt regelmatig een fantast. Maar diezelfde president beschikt wel over het machtigste leger van de wereld en bestuurt wel de grootste economie van deze planeet. Ik houd mijn hart vast.
Zeker zo zorgwekkend vind ik de overeenkomsten tussen Trump en onze eigen Wilders die virtueel de grootste partij van Nederland aanvoert. Net als Trump ‘twittert’ hij er vrolijk op los, haat de pers, spreekt van nepnieuws, minacht de rechterlijke macht, wil de grenzen sluiten voor Moslims, gelooft niet in klimaatveranderingen, heeft een diepe afkeer van de bestuurlijke elite en steunt op dat deel van de bevolking dat ontevreden is en zich regelmatig agressief gedraagt (AZC weg ermee!). Alleen de populist weet wat er onder dat deel van de bevolking leeft, lijken de populisten te beweren.
Populisme is overal hetzelfde en een bedreiging voor de rechtstaat. Hoogleraren Recht en de Orde van Advocaten hebben hier eerder al op gewezen, hoewel ook de programma’s van de VVD, SGP en het CDA niet vrij waren van opvattingen die in strijd zijn met de rechtstaat, maar niet zo consequent en uitsluitend als die van de PVV, en de andere kleine extreem rechtse partijtjes.
Kenmerkend is het simplisme en de naïviteit van dat populisme. Wilders: ‘Vrijheid van godsdienst, zo’n wet verander je toch gewoon. Dat is het recht van de parlementariër.’ Maar ‘vrijheid van godsdienst’ is een recht dat is vastgelegd in de grondwet. Om die te veranderen is (god zij dank) twee derde kamermeerderheid nodig. Bovendien hangen de grondregels van de constitutie nauw met elkaar samen en die verander je niet zomaar. Dat stelsel van basisregels waarborgt de democratie. De stem van de meerderheid geldt uitsluitend binnen dat systeem en staat nooit op zichzelf, ook al willen lieden van Geen Peil en Forum voor Democratie en de PVV ons anders doen geloven.
Laten we hopen dat de grondwetten van onze democratieën sterk genoeg zijn om populisten als Trump en Wilders het hoofd te bieden. Voor Trump dreigt dan impeachment en voor Wilders geldt dan dat hij nooit minister-president zal worden.
RSS
Facebook
Twitter
