De Wereldomroep als gangmaker van de Caribische literatuur
Jos de Roo verzorgde op woensdag 29 oktober in de zaal van de afdeling Arubiana/Caribiana van de Biblioteca Nacional, Bachstraat 5, Oranjestad, Aruba, een presentatie over de Wereldomroep: gangmaker van Caribische literatuur. Eerder die dag bood hij zijn proefschrift aan de gouverneur van Aruba, Fredis Refujol, aan.
Jos de Roo (links) biedt zijn proefschrift aan gouverneur van Aruba Fredis Refujol aan. De heer Willem-Alexander kijkt goedkeurend toe vanachter spiegelend glas
De Wereldomroep was in de jaren 1947 tot 1958 de belangrijkste opdrachtgever voor Antilliaanse en Surinaamse auteurs. Met bijna 300 bijdragen publiceerde hij meer dan enig ander tijdschrift uit die tijd. De meeste hiervan waren tot nog toe onbekend. Dat bleek uit het onderzoek waarop Jos de Roo in september aan de Universiteit van Amsterdam promoveerde. Hij ontdekte dat de latere Arubaanse arts Hubert Dennert en de Curaçaose taalkundige Raúl Römer verhalen hadden geschreven. Voor schrijvers als Boeli van Leeuwen en Jules de Palm waren hun Wereldomroepverhalen bepalend voor hun verdere ontwikkeling. Bij Frank Martinus Arion vertegenwoordigen ze de fase dat hij Nederland idealiseerde. De Wereldomroep bleek dus een echte gangmaker van de Caribische literatuur geweest te zijn.
Het beleid van J. van de Walle, het hoofd van de West-Indische afdeling, was vernieuwend en baanbrekend. Pas in de tweede helft van de jaren zestig vond zijn antikoloniale visie voor de waardering van het eigene en de eigen talen algemeen ingang. Hij liet de literatuur uit het verleden vastleggen, wat leidde tot de grootste verzameling orale literatuur uit het Nederlandse Caribische gebied. Hij bouwde met zijn opdrachten de Antilliaanse en Surinaamse literatuur op moderne wijze uit, waardoor deze verrijkt werden met zeer geprononceerde migrantenmotieven. Hij omhelsde het culturele en politieke nationalisme. Hij besteedde aandacht aan literaire ontwikkelingen in de Caribische regio. Tenslotte werd alle ruimte gegeven aan de volkstalen.
In zijn lezing Wereldomroep: gangmaker van Caribische literatuur vertelde Jos de Roo over zijn ontdekkingen, die bij zijn promotie baanbrekend en vernieuwend werden genoemd. Hij ging in op de typische migrantenmotieven die voor het eerst in de Wereldomroepverhalen voorkomen. Ook toen al was het een strijdvraag of men in Nederland moest integreren of niet. Maar het beeld dat men gaf van Nederland en de Nederlanders is heel anders dan het huidige.
RSS
Facebook
Twitter
