Agnosia: Zwarte Nederlandse kunstenaars krijgen een podium
door Stuart Rahan
Amsterdam Zuidoost – In vervolg van het debat Am I Black Enough for You vorig jaar in Rotterdam, heeft kunstenaar Charl Landvreugd nu als curator de tentoonstelling Agnosia samengesteld. Op zijn uitnodiging participeren zeven kunstenaars in de groepstentoonstelling, die gehouden wordt in het kunstcentrum CBK Zuidoost.
Vanuit die achterliggende gedachte en opgegroeid in de sociale Nederlandse omgeving hebben zeven kunstenaars werk gemaakt. “Ik streef ernaar om de omlijning van het zwarte perspectief iets duidelijker gestalte te geven door de mensen die deze vorm van Nederlandsheid beleven”, verklaart Landvreugd zijn insteek. Het is al sinds enkele jaren dat zwarte kunstenaars, ook uit Suriname, regelmatig hun werk in Nederland exposeren of deel uitmaken van een groepsexpositie. Hun werk wordt dan besproken op grond van hun etnische afkomst en beoordeeld vanuit een multiculturele hoek.
Import-Amerikaan
Wat Charl Landvreugd nastreeft, is een zekere omlijning terwijl kunstenaars en kunst zich moeilijk laten inkaderen. Kunstenaars en kunst zijn juist cultuuruitingen die grensoverschrijdend zijn. Agnosia stelt volgens Landvreugd voor om die nieuwe groep Nederlanders aan te duiden met de term Zwart Nederlands, vergelijkbaar met Fries Nederlands of Limburgs Nederlands op basis van de beleving van cultuur.
Daarentegen trekt Stephan Sanders in zijn essay de vergelijking met Amerika, dat ten opzichte van Europa wel als immigratiegebied ontwikkeld heeft. “Je hoeft niet per se als Amerikaan geboren te zijn om toch een ‘echte Amerikaan’ te worden.” Een aantekening die voor het Europese continent met een zekere teleurstelling en nijd wordt aanschouwd.
Het integratieproces in Europa, is als gevolg van allerlei behoudende factoren van immigranten niet zo succesvol verlopen. En dan te bedenken dat de autochtone Amerikaan in zijn woon- en leefklimaat veelal op grote achterstand leeft in vergelijking met de import-Amerikaan.
Stephan Sanders vraagt zich af of de afro-Nederlandse identiteit waar Landvreugd naar op zoek is, te vergelijken is met de Amerikaanse. Hij antwoordt positief: “Het moet een politieke identiteit zijn, die gebaseerd is op een keuze, eerder dan op de bloedlijn.” In het verlengde daarvan wil Sanders weten hoe het idee met betrekking tot de kunsten zich verhoudt met de tentoongestelde werken en de titel Agnosia. “Het gevaar bestaat dat hier stiekem het “ius sanguinis (recht van het bloed)” weer gebruikt wordt, nu op de al even wankele basis van de zwarte huidskleur.”
Agnosia staat voor niet bekend, niet weten, verlies van kennis en of curator Landvreugd die ontbrekende kennis haalt uit de zeven kunstenaars en hun werk, zal door elke bezoeker verschillend ingevuld worden. Kunst roept oergevoelens op die te maken hebben met de culturele en politieke bagage die in de loop van de tijd zijn verzameld. De zeven in Nederland geboren kunstenaars zijn Avantia Damberg, Brian Coutinho, Faranú, Felix de Rooy, Patrick de Vries, Rose Manuel en Tiquestar Illuminat Rex. Rose Manuel gaf een performance waarin zij vrouwen met kroes haar een spiegel voorhoudt. Gekleed in weinig verhullende kleding gemaakt van nephaar bereid zij een haarmaaltijd om deze op een met haar bedekte tafel, zittend op een met haar beklede stoel, te verorberen.
De expo Agnosia is tot en met 24 september te zien in het Centrum voor Beeldende Kunst in Amsterdam Zuidoost.
[uit de Ware Tijd, 16/07/2011]
RSS
Facebook
Twitter
Op mijn zoektocht naar info over Rose Manuel kom ik op jullie blog. Het onderwerp Haar blijft mij intrigeren. Ik kom hier meer lezen.
Vriendelijke groet